Olej rzepakowy jest jednym z najczęściej wykorzystywanych tłuszczów wśród populacji polskiej. Dodatkowo jest to produkt masowo produkowany w naszym kraju. Od dawna zastanawiano się nad tym, czy jest on korzystniejszy, a może mniej korzystny dla zdrowia od popularyzowanych tłuszczów, tj. oliwa z oliwek czy olej z amarantusa? Wiadomo, iż nadaje się zarówno do spożycia na surowo, jak i do smażenia. Oczywiście dawne procesy produkcji wiązały się ze znacznym ograniczeniem zawartości komponentów w finalnym produkcie, jednak postęp technologiczny pozwala obecnie na otrzymywanie wysokiej jakości produktu z bardzo dobrym składem. Idealnie nadaje się jako dodatek do ciast, dzięki czemu są one bardziej puszyste i wilgotne. Jak jako element diety wpływa na zdrowie i przede wszystkim jak oddziałuje na pacjentów z otyłością?

W ostatnich latach problem nadwagi i otyłości stał się na tyle poważny, że coraz częściej jest już określany mianem epidemii. Częstość występowania nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży w wieku 5–19 lat na świecie wzrosła dramatycznie, z zaledwie 4% w roku 1975, do nieco ponad 18% w 2016, w którym ponad 340 milionów dzieci i młodzieży w tym wieku miało nadwagę lub otyłość1. Szacuje się, że w 2019 r. aż 38,2 mln dzieci w wieku poniżej 5 lat miało nadwagę lub otyłość. Problem dotyczy również populacji dorosłej: według danych z 2016 r. aż 39% dorosłych miało nadwagę (39% mężczyzn i 40% kobiet). Natomiast u średnio 13% światowej populacji dorosłych stwierdzono otyłość (w tym 11% mężczyzn i 15% kobiet)1. Nadwagę i otyłość uważano niegdyś za problem krajów o wysokich dochodach, obecnie nadmierny przyrost masy ciała dotyczy też krajów rozwijających się, o niskich i średnich dochodach.

Sen należy do istotnych czynników kształtujących masę ciała, a zaburzenia wpływające na nieodpowiednią jakość i długość snu mogą zwiększać ryzyko otyłości i wielu innych chorób cywilizacyjnych.

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia otyłość jest klasyfikowana jako stan, w którym występuje zwiększenie masy ciała spowodowane wzrostem ilości tkanki tłuszczowej¹. Od 1975 r. do 2016 r. średnie BMI u dzieci, młodzieży i dorosłych zwiększyło się w sposób globalny².

Otyłość jest obecnie jednym z kluczowych problemów zdrowia publicznego. Niestety zachowawcze metody leczenia otyłości, zwłaszcza olbrzymiej, często okazują się niewystarczająco skuteczne, a ewentualny ubytek masy ciała nietrwały, dlatego też coraz częściej stosuje się chirurgiczne leczenie otyłości.

Wzrost zachorowalności na różnorakie choroby dietozależne, w tym otyłość, spowodował, że globalny przemysł oraz towarzystwa naukowe i specjaliści z wielu dziedzin starają się za wszelką cenę wpłynąć na ograniczenie spożycia energii przez ludzi. Jedną z dróg do osiągnięcia tego celu mogą być niskokaloryczne substancje słodzące (LCS).

Rosnąca epidemia otyłości na świecie jest w głównej mierze konsekwencją zmian w stylu życia, tj. zwiększonego spożycia przetworzonej żywności o dużej gęstości kalorycznej oraz niskiej aktywności fizycznej. Jednak etiopatogeneza otyłości jest wieloczynnikowa i wskazuje zarówno na wpływ czynników środowiskowych, jak i genetycznych. Dlatego interakcja pomiędzy żywnością a polimorfizmami genetycznymi może być kluczowa w kształtowaniu ryzyka otyłości i rozwoju chorób z nią związanych.

Otyłość uznawana jest za chorobę przewlekłą prowadzącą do powstawania licznych zaburzeń metabolicznych, co zwiększa ryzyko wystąpienia wielu chorób. Ryzyko to nie dotyczy jednak wszystkich otyłych osób w takim samym stopniu, ponieważ zależy nie tylko od stopnia otyłości, ale również od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej¹.