menu close arrow_back_ios person_add home

Zastosowanie grzybów w diecie - właściwości i wartość odżywcza

Tradycja wykorzystania grzybów w polskiej kuchni jest długa. Spożywane są zarówno grzyby rosnące dziko w lasach, jak i hodowlane. Cenione są głównie za walory smakowe i zapachowe, jednak ich wartość odżywcza jest mniej znana.

 

Właściwości prozdrowotne grzybów obejmują działanie immunostymulujące, przeciwnowotworowe, antybakteryjne, antywirusowe oraz przeciwzapalne. Zawarte w grzybach substancje mogą też obniżać poziom cholesterolu we krwi oraz regulować glikemię1.

W świecie starożytnym grzyby uznawane były za przedmiot kultu. Wśród plemion Majów, Azteków i Zapoteków oddawano cześć posągom grzybów, a w Indiach czczone były jako symbol płodności. Rzymianie doceniali szczególnie trufle, którym przypisywali działanie afrodyzjakalne. Właściwości smakowe i zdrowotne grzybów cenione były w medycynie ludowej Chin, Japonii i Malezji. Także Hipokrates opisał ich prozdrowotne działanie. Obecnie grzyby zostały uznane za żywność funkcjonalną, czyli taką, która wykazuje udokumentowany korzystny wpływ na zdrowie. Na rynku dostępne są także suplementy diety zwierające ekstrakty grzybowe, mające wzmacniać układ odpornościowy oraz zapobiegać nowotworom1–4.

Najbardziej popularnymi gatunkami grzybów w Polsce są: borowik szlachetny, boczniak ostrygowaty, pieczarka dwuzarodnikowa, podgrzybek brunatny, koźlarz czerwony, maślak zwyczajny, pieprznik jadalny i mleczaj rydz. Obecnie na świecie uprawia się ok. 35 gatunków grzybów, z tego 20 na skalę przemysłową. Największym producentem grzybów są Chiny. W Polsce największe znaczenie handlowe mają pieprznik jadalny (kurka), borowik szlachetny oraz podgrzybek. W sklepach najczęściej spotykamy grzyby suszone lub marynowane. Owocniki wykorzystuje się do produkcji pierogów, krokietów, pasztetów, serów i wędlin. Do produktów spożywczych dodawane są także w postaci ekstraktów i mączek, nadających tym produktom pożądany smak i zapach. Mimo iż grzyby spożywane są od tysięcy lat, często dochodzi do zatruć – niektóre gatunki zawierają naturalne toksyny szkodliwe dla człowieka. W Polsce sprawcami zatruć, również śmiertelnych, jest 35 gatunków grzybów1-3, 5.

Tradycja wykorzystania grzybów w polskiej kuchni jest długa. Spożywane są zarówno grzyby rosnące dziko w lasach, jak i hodowlane. Cenione są głównie za walory smakowe i zapachowe, jednak ich wartość odżywcza jest mniej znana.

 

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

Katarzyna Stachowiak

CZYTAM ARTYKUŁY

Absolwentka Wydziału Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Dietetyk, główne obszary zainteresowań to żywienie dzieci i kobiet w ciąży oraz żywienie w sportach wytrzymałościowych.