Praca zmianowa zaburza naturalny rytm dobowy, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Coraz więcej dowodów wskazuje na związek między nieregularnym trybem życia a ryzykiem chorób metabolicznych. Kluczowe staje się dostosowanie strategii żywieniowej do godzin pracy i indywidualnego chronotypu.
Praca zmianowa obejmująca m.in. nocne i rotacyjne zmiany, jest to powszechny model zatrudnienia, zwłaszcza w ochronie zdrowia, transporcie czy przemyśle. W krajach rozwiniętych dotyczy nawet 15–25% osób pracujących. Choć zapewnia ciągłość usług, niesie poważne skutki zdrowotne.
Coraz więcej badań wykazuje, że praca zmianowa zwiększa ryzyko otyłości i chorób metabolicznych, takich jak insulinooporność, cukrzyca typu 2 czy nadciśnienie. Zakłócenia rytmu dobowego, zaburzenia snu, nieregularne posiłki i zmienność hormonalna prowadzą do niekorzystnych zmian metabolicznych.
Dla dietetyków pacjent pracujący zmianowo jest szczególnym wyzwaniem. Często ma on trudności z regularnym jedzeniem, kontrolą apetytu i masy ciała. W tej grupie częściej występuje nocne jedzenie, spożywanie większej ilości kalorii po zmroku, gorsza jakość diety oraz preferencja do spożycia produktów wysokokalorycznych i tłustych.
Praca zmianowa zaburza naturalny rytm dobowy, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Coraz więcej dowodów wskazuje na związek między nieregularnym trybem życia a ryzykiem chorób metabolicznych. Kluczowe staje się dostosowanie strategii żywieniowej do godzin pracy i indywidualnego chronotypu.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Len siewny to ceniony surowiec roślinny, który od wieków wspiera zdrowie układu pokarmowego. Dzięki zawartości błonnika, lignanów i kwasów omega-3 wykazuje działanie przeciwzapalne, osłaniające, a także wspomaga pracę serca i metabolizm. Współczesne badania potwierdzają jego szeroki potencjał prozdrowotny, choć przypominają też o konieczności świadomego i umiarkowanego stosowania.
Witamina D pełni kluczową rolę w układzie kostnym, odpornościowym i nerwowym. Jej niedobór zwiększa ryzyko wielu chorób, w tym depresji, infekcji i schorzeń autoimmunologicznych. Ponieważ filtry przeciwsłoneczne ograniczają jej syntezę w skórze, często konieczna jest całoroczna suplementacja.
Choć kreatyna powszechnie kojarzona jest z budową masy mięśniowej i siłownią, jej potencjał sięga znacznie dalej. Badania naukowe coraz wyraźniej wskazują na jej korzystny wpływ nie tylko na zdolności fizyczne, ale również na funkcje poznawcze, nastrój i odporność na stres psychiczny.
