menu close arrow_back_ios person_add home

Różeniec górski

Dietetyk Barbara Laskus

SUPERFOODS

01-03-2019

22/2019

Różeniec górski (Rhodiola rosea L.) – to najlepiej poznana i przebadana roślina zielna należąca do rodziny gruboszowatych Crassulaceae. Nazwa tej byliny nie jest przypadkowa, jej kłącza mają charakterystyczne żółto-różowe zabarwienie miąższu oraz różany zapach.

Naturalnym stanowiskiem występowania różeńca są regiony centralnej i południowej Azji oraz górzyste tereny Europy i Ameryki Północnej. Różeniec jest także spotykany na terytorium Polski, choć wyłącznie w Sudetach i Karpatach.

Właściwości lecznicze arktycznego korzenia były znane i wykorzystywane już przed wiekami. W pradawnej medycynie chińskiej i rosyjskiej różeniec był stosowany jako środek zwiększający fizyczną oraz umysłową wydolność organizmu. Obiektem zainteresowań naukowców na całym świecie stał się dopiero w XX wieku, a w ostatnich latach jego popularność wzrasta zarówno wśród badaczy, jak i specjalistów żywienia czy konsumentów1, 2.

 

Skład chemiczny

Surowcem użytkowym są przede wszystkim bulwiaste kłącza oraz korzenie zbierane podczas kwitnienia i owocowania różeńca górskiego. Analizy chemiczne wykazały, że gatunek Rhodiola rosea zawiera liczne związki bioaktywne. W roślinie zidentyfikowano: pochodne alkoholu cynamonowego – fenylopropanoidy, tzw. rozawiny (rozawina, rozyna, rozaryna), flawonoidy (rodioliny, rodioniny, rodiozyny), związki fenolowe (np. salidrozyd), monoterpeny (rozarydyna, rozyrydol), triterpeny (daukosterol, beta-sitosterol), tricyny, a także kwasy organiczne (kwas galusowy, chlorogenowy, hydroksycynamonowy), glikozydy cyjanogenne, garbniki oraz olejki eteryczne (m.in. n-dekanol, geraniol, rosiridol). Warto podkreślić, że rozawiny są charakterystyczne wyłącznie dla gatunku Rhodiola rosea1, 2.

 

Właściwości lecznicze

Wyjątkowe właściwości lecznicze różeńca górskiego jako pierwsi docenili rosyjscy naukowcy, którzy włączyli Rhodiola rosea do grona adaptogenów, czyli związków naturalnego pochodzenia będących modyfikatorami odpowiedzi organizmu na stres. Zgodnie z pierwszą definicją adaptogenu, wprowadzoną w 1947 r. przez Nikołaja Lazareva, jest to substancja, która pozwala odpowiedzieć organizmowi na fizyczne, chemiczne i biologiczne czynniki stresujące poprzez zwiększenie nieswoistej odpowiedzi organizmu przeciwko danemu rodzajowi stresora.

Różeniec górski (Rhodiola rosea L.) – to najlepiej poznana i przebadana roślina zielna należąca do rodziny gruboszowatych Crassulaceae. Nazwa tej byliny nie jest przypadkowa, jej kłącza mają charakterystyczne żółto-różowe zabarwienie miąższu oraz różany zapach.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

Barbara Laskus

CZYTAM ARTYKUŁY

Dietetyk kliniczny, absolwentka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku dietetyka. Współpracuje z Instytutem Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej Sanvita.