
Triada sportsmenek jest zespołem objawów obejmujących dostępność energii, funkcje menstruacyjne oraz gęstość mineralną kości.
Tkanka kostna jest tkanką łączną, która dzięki zawartości soli mineralnych w jej istocie podstawowej jest twarda, sztywna i wytrzymała. W jej skład wchodzą następujące komórki: osteoblasty (tzw. komórki kościotwórcze), osteocyty (osteoblasty otoczone zmineralizowaną istotą międzykomórkową) i osteoklasty (tzw. komórki kościogubne, odpowiadające za niszczenie kości), oraz substancja międzykomórkowa (organiczna i nieorganiczna) tworząca pozostałą część tkanki19.
Najczęściej występującym wśród całej populacji uszkodzeniem kości jest złamanie, które dla sportowca oznacza wykluczenie z treningów i zawodów nawet na cały sezon. W przypadku zawodników piłki nożnej badania z udziałem młodzieży w wieku 15−19 lat uprawiającej tę dyscyplinę sportu wykazały, że zawodnicy ulegają kontuzjom podczas meczu niemal 2 razy częściej niż podczas treningu. Najczęściej kontuzje dotyczą kończyny dolnej, w tym aż 13% stanowią złamania18.
Naprawa kości jest fizjologicznym procesem polegającym na zastępowaniu uszkodzonych komórek kostnych nowymi. Tym samym następuje odnowa biologicznych i mechanicznych właściwości do stanu sprzed urazu.
Z fizjologicznego punktu widzenia proces ten obejmuje kilka omówionych poniżej faz odbudowy:
Z punktu widzenia rehabilitacji i dietetyki proces naprawy kości można podzielić na 2 fazy.
Pierwszą z nich jest faza unieruchomienia – w tej fazie mamy do czynienia ze stanem zapalnym, atrofią, opornością anaboliczną, spadkiem wydatku energetycznego wynikającym ze zmniejszonej aktywności fizycznej, zmniejszeniem prawidłowego funkcjonowania układu ruchu, spadkiem syntezy białek. Należy wtedy odpowiednio dopasować energetyczność diety, ilość składników mających właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne, podaż witaminy D3, białka i leucyny oraz wyeliminować alkohol4.
Tkanka kostna jest tkanką łączną, która dzięki zawartości soli mineralnych w jej istocie podstawowej jest twarda, sztywna i wytrzymała. W jej skład wchodzą następujące komórki: osteoblasty (tzw. komórki kościotwórcze), osteocyty (osteoblasty otoczone zmineralizowaną istotą międzykomórkową) i osteoklasty (tzw. komórki kościogubne, odpowiadające za niszczenie kości), oraz substancja międzykomórkowa (organiczna i nieorganiczna) tworząca pozostałą część tkanki19.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Triada sportsmenek jest zespołem objawów obejmujących dostępność energii, funkcje menstruacyjne oraz gęstość mineralną kości.
Z uwagi na zachodzące na świecie zmiany demograficzne rośnie liczba osób starszych. W Polsce również obserwuje się systematyczny wzrost liczby ludności w wieku poprodukcyjnym. Tylko w okresie 1970−2012 zwiększyła się ona o ponad 3,3 mln osób − do poziomu blisko 6,9 mln.
Aktywność fizyczna jest jednym z najważniejszych niefarmakologicznych modyfikowalnych czynników ryzyka występowania wielu chorób.