menu close arrow_back_ios arrow_back_ios person_add home

Współczesna Dietetyka | 55/2024

Szanowni Państwo,

Otyłość jest jednym z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych XXI wieku, dotykającym miliony ludzi na całym świecie, w tym także w Polsce. Według World Obesity Atlas, w 2020 r. ok. 2,6 mld osób miało nadwagę, z czego aż 0,99 mld chorowało na otyłość. W Polsce z analiz Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego (NIZP PZH –PIB) wynika, że odsetek osób w wieku 20 lat i więcej, u których stwierdzono w 2022 r. zbyt wysoką masę ciała (indeks BMI ≥ 25 kg/m2 ), wyniósł 52,2%, a 13,6% Polaków cierpiało na otyłość (BMI ≥ 30 kg/m2 ). Wzrost liczby osób z otyłością przyczynia się do eskalacji chorób przewlekłych, w tym cukrzycy typu 2, zespołu metabolicznego i niektórych nowotworów oraz zaburzeń psychicznych. Otyłość odbiera nie tylko zdrowie, ale w konsekwencji prowadzi do przedwczesnej śmierci.

W związku z powyższym we wrześniu zostały opublikowane Zalecenia dotyczące leczenia dietetycznego otyłości u dorosłych: stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2024. Najważniejsze rekomendacje Towarzystwa dotyczące postępowania żywieniowego w tej jednostce chorobowej zostały przedstawione w niniejszym numerze „Współczesnej Dietetyki”.

W tym wydaniu omawiamy także związek pomiędzy GERD a otyłością, który wskazuje jak ważną rolę odgrywa zmniejszenie tłuszczu wisceralnego w przebiegu tej jednostki chorobowej. W numerze opisano także rolę witaminy D w chorobie otyłościowej.

Miastenia to choroba najczęstsza z rzadkich, w której zaburzeniu ulega przekazywanie impulsów z zakończeń nerwowych do mięśni. Często u tych pacjentów występuje niedożywienie, a niedobory składników odżywczych mogą zaostrzać przebieg tej poważnej choroby. Dlatego wiedza na temat roli żywienia powinna być upowszechniana.

Zespół jelita nadwrażliwego traktowany jest jako zaburzenie interakcji osi mózgowo–jelitowej. Istotną rolę odgrywa w nim prawidłowy sposób żywienia i suplementacji, w tym probiotykoterapii. W okresie jesiennym więcej osób z IBD doświadcza zaostrzenia tej choroby, które może przypominać zespół jelita nadwrażliwego. Dopełnienie numeru stanowią artykuły dotyczące istotnej roli suplementacji kolagenu w sporcie, a także koenzymu Q u pacjentów z dyslipidemią.

Z kolei wywiad z prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Dorotą Szostak-Węgierek, przewodniczącą Sekcji Dietetyki Medycznej POLSPEN wskazuje, jak ważnym elementem terapii chorób sercowo-naczyniowych jest łagodzenie zapalenia. Bowiem im bardziej nasilony jest proces zapalny w blaszce miażdżycowej, tym większe stanowi zagrożenie dla pacjenta.

Zachęcam do lektury,

dr n. med. Aneta Kościołek

czytaj dalej Zrzut ekranu 2024-10-09 123544.png


Article image

TEMAT NUMERU

Zalecenia dotyczące leczenia dietetycznego otyłości u dorosłych: stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2024

dr n. med. Agnieszka Białek-Dratwa

Z początkiem września zostały opublikowane długo oczekiwane rekomendacje w zakresie postępowanie dietetycznego u osób z chorobą otyłościową. Współautorka zaleceń – dr Agnieszka Białek-Dratwa przedstawia ich syntezę oraz omówienie najważniejszych elementów rekomendacji.

W 2024 r. zostały wydane zaktualizowane zalecenia Polskiego Towarzystwa Dietetyki dotyczące leczenia dietetycznego otyłości u osób dorosłych. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie najważniejszych rekomendacji zawartych w tych zaleceniach.

czytaj dalej

TEMAT NUMERU

Zalecenia dotyczące leczenia dietetycznego otyłości u dorosłych: stanowisko Polskiego Towarzystwa Dietetyki 2024

dr n. med. Agnieszka Białek-Dratwa

Article image

Z początkiem września zostały opublikowane długo oczekiwane rekomendacje w zakresie postępowanie dietetycznego u osób z chorobą otyłościową. Współautorka zaleceń – dr Agnieszka Białek-Dratwa przedstawia ich syntezę oraz omówienie najważniejszych elementów rekomendacji.

W 2024 r. zostały wydane zaktualizowane zalecenia Polskiego Towarzystwa Dietetyki dotyczące leczenia dietetycznego otyłości u osób dorosłych. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie najważniejszych rekomendacji zawartych w tych zaleceniach.

Czytam więcej

LECZENIE NADWAGI I OTYŁOŚCI

GERD a otyłość

dr n. med. Aneta Kościołek

Article image

GERD jest istotnym czynnikiem ryzyka przełyku Barretta, który stwierdza się u około 2% populacji i może ulec progresji do gruczolakoraka przełyku, zwłaszcza u chorych z długoletnią chorobą przebiegającą z nasilonymi lub występującymi codziennie objawami. 

Czytam więcej

LECZENIE NADWAGI I OTYŁOŚCI

Rola witaminy D w chorobie otyłościowej

mgr Agata Filipowicz

Article image

Powikłaniami choroby otyłościowej są przede wszystkim choroby sercowo-naczyniowe i nowotwory. W 2019 roku wśród czynników ryzyka zgonu na pierwszym miejscu znajdowało się nadciśnienie tętnicze, na drugim palenie tytoniu, a następnie wysokie stężenie glukozy na czczo oraz zbyt wysoka wartość wskaźnika BMI (odpowiednio 3. i 4. miejsce)4.  

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

WZJG i nawroty w postaci IBS

dr n. o zdr. Karolina Janion

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) i zespół jelita drażliwego (IBS) to dwie odrębne jednostki chorobowe, jednak ich objawy mogą się nakładać, co często utrudnia diagnostykę1,2. WZJG, będące formą zapalnej choroby jelit (ang. Inflammatory Bowel Disease, IBD), w fazie aktywnej objawia się bólem brzucha i biegunkami, a czasami także obecnością krwi w stolcu3 . Z kolei IBS to zaburzenie czynnościowe, bez zmian organicznych4,5. U pacjentów z WZJG w remisji mogą pojawiać się objawy podobne do IBS, co stanowi wyzwanie w postępowaniu terapeutycznym, w tym dietetycznym4.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

WZJG i nawroty w postaci IBS

dr n. o zdr. Karolina Janion

Article image

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) i zespół jelita drażliwego (IBS) to dwie odrębne jednostki chorobowe, jednak ich objawy mogą się nakładać, co często utrudnia diagnostykę1,2. WZJG, będące formą zapalnej choroby jelit (ang. Inflammatory Bowel Disease, IBD), w fazie aktywnej objawia się bólem brzucha i biegunkami, a czasami także obecnością krwi w stolcu3 . Z kolei IBS to zaburzenie czynnościowe, bez zmian organicznych4,5. U pacjentów z WZJG w remisji mogą pojawiać się objawy podobne do IBS, co stanowi wyzwanie w postępowaniu terapeutycznym, w tym dietetycznym4.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Bezpieczeństwo stosowania diety low-FODMAP u pacjentów z zespołem jelita drażliwego

mgr Agata Stróżyk

Stosowanie diety low-FODMAP wymaga od pacjenta identyfikacji produktów o wysokiej zawartości FODMAP, a także planowania i przygotowywania posiłków z uwzględnieniem dopuszczalnych wielkości porcji dla produktów zawierających FODMAP – dlatego jest stosunkowo trudna do przestrzegania. Dieta low-FODMAP cechuje się szerokim zakresem eliminacji pokarmowych, dlatego jej bezpieczeństwo budzi wielekontrowersji. 

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Bezpieczeństwo stosowania diety low-FODMAP u pacjentów z zespołem jelita drażliwego

mgr Agata Stróżyk

Article image

Stosowanie diety low-FODMAP wymaga od pacjenta identyfikacji produktów o wysokiej zawartości FODMAP, a także planowania i przygotowywania posiłków z uwzględnieniem dopuszczalnych wielkości porcji dla produktów zawierających FODMAP – dlatego jest stosunkowo trudna do przestrzegania. Dieta low-FODMAP cechuje się szerokim zakresem eliminacji pokarmowych, dlatego jej bezpieczeństwo budzi wielekontrowersji. 

Czytam więcej
Article image

WARTO WIEDZIEĆ

Problemy i wyzwania żywieniowe u chorych na miastenię

mgr, specjalista neurologopeda Tatiana Lewicka, Mgr, dietetyk kliniczny, psychodietetyk Aleksandra Pol

Miastenia (MG – ang. myasthenia gravis) jest rzadką chorobą autoimmunologiczną z grupy nerwowo-mięśniowych, którą charakteryzuje nieprawidłowe działanie układu immunologicznego. Uszkodzenie złącza nerwowo-mięśniowego, leżące u podłoża miastenii, powoduje osłabienie oraz nadmierną nużliwość mięśniową. Osłabienie mięśni języka, podniebienia, gardła i przełyku może prowadzić do dysfagii. Włączenie odpowiedniej terapii neurologopedycznej, w połączeniu z dietoterapią, zmniejsza ryzyko powikłań w przebiegu choroby i może korzystnie poprawić jakość życia osób z miastenią.

czytaj dalej

WARTO WIEDZIEĆ

Problemy i wyzwania żywieniowe u chorych na miastenię

mgr, specjalista neurologopeda Tatiana Lewicka, Mgr, dietetyk kliniczny, psychodietetyk Aleksandra Pol

Article image

Miastenia (MG – ang. myasthenia gravis) jest rzadką chorobą autoimmunologiczną z grupy nerwowo-mięśniowych, którą charakteryzuje nieprawidłowe działanie układu immunologicznego. Uszkodzenie złącza nerwowo-mięśniowego, leżące u podłoża miastenii, powoduje osłabienie oraz nadmierną nużliwość mięśniową. Osłabienie mięśni języka, podniebienia, gardła i przełyku może prowadzić do dysfagii. Włączenie odpowiedniej terapii neurologopedycznej, w połączeniu z dietoterapią, zmniejsza ryzyko powikłań w przebiegu choroby i może korzystnie poprawić jakość życia osób z miastenią.

Czytam więcej
Article image

WYWIAD

Dieta u pacjenta obciążonego ryzykiem sercowo-naczyniowym

prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Dorota Szostak-Węgierek

Wywiad z prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Dorotą Szostak-Węgierek, lekarzem, specjalistą zdrowia publicznego, kierownikiem Zakładu Dietetyki Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczącą Sekcji Dietetyki Medycznej POLSPEN.

Ważnym elementem terapii chorób sercowo-naczyniowych jest łagodzenie zapalenia. Im bardziej nasilony jest proces zapalny w blaszce miażdżycowej, tym blaszka jest mniej stabilna, bardziej podatna na rozerwanie i stanowi większe zagrożenie dla pacjenta. 

czytaj dalej

WYWIAD

Dieta u pacjenta obciążonego ryzykiem sercowo-naczyniowym

prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Dorota Szostak-Węgierek

Article image

Wywiad z prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Dorotą Szostak-Węgierek, lekarzem, specjalistą zdrowia publicznego, kierownikiem Zakładu Dietetyki Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczącą Sekcji Dietetyki Medycznej POLSPEN.

Ważnym elementem terapii chorób sercowo-naczyniowych jest łagodzenie zapalenia. Im bardziej nasilony jest proces zapalny w blaszce miażdżycowej, tym blaszka jest mniej stabilna, bardziej podatna na rozerwanie i stanowi większe zagrożenie dla pacjenta. 

Czytam więcej
Article image

ZABURZENIA METABOLICZNE

Fitoterapia dyslipidemii

dr Radosław Balwierz

Fitoterapia może być elementem wspomagającym, uzupełniającym leczenie, jednak nie powinna go zastępować. Należy również pamiętać o możliwości wystąpienia interakcji, rekomendując niemal każdy surowiec zielarski, szczególnie jeśli pacjent przyjmuje więcej niż 3 leki na stałe. 

czytaj dalej

ZABURZENIA METABOLICZNE

Fitoterapia dyslipidemii

dr Radosław Balwierz

Article image

Fitoterapia może być elementem wspomagającym, uzupełniającym leczenie, jednak nie powinna go zastępować. Należy również pamiętać o możliwości wystąpienia interakcji, rekomendując niemal każdy surowiec zielarski, szczególnie jeśli pacjent przyjmuje więcej niż 3 leki na stałe. 

Czytam więcej
Article image

ZABURZENIA METABOLICZNE

Istotność suplementacji koenzymu Q w terapii dyslipidemii

dr n. med. Aneta Kościołek

Choroby sercowo-naczyniowe związane z miażdżycą, w tym choroba niedokrwienna serca, udar niedokrwienny są najczęstszą przyczyną zachorowalności, hospitalizacji i umieralności w Polsce i na świecie. Do głównych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, obok nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, otyłości i palenia tytoniu, należą zaburzenia w gospodarce lipidowej, zwłaszcza zwiększone stężenie cholesterolu LDL1.  

czytaj dalej

ZABURZENIA METABOLICZNE

Istotność suplementacji koenzymu Q w terapii dyslipidemii

dr n. med. Aneta Kościołek

Article image

Choroby sercowo-naczyniowe związane z miażdżycą, w tym choroba niedokrwienna serca, udar niedokrwienny są najczęstszą przyczyną zachorowalności, hospitalizacji i umieralności w Polsce i na świecie. Do głównych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, obok nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, otyłości i palenia tytoniu, należą zaburzenia w gospodarce lipidowej, zwłaszcza zwiększone stężenie cholesterolu LDL1.  

Czytam więcej
Article image

ZABURZENIA ODŻYWIANIA

Suplementacja w jadłowstręcie psychicznym

mgr Marzena Rojek-Ledwoch

Jadłowstręt psychiczny to choroba należąca do grupy zaburzeń odżywiania, która charakteryzuje się występowaniem nieprawidłowych wzorców żywieniowych obejmujących zarówno restrykcje dotyczące wartości energetycznej, jak i często eliminacje określonych grup produktów. Zachowania te mogą prowadzić do rozwoju niedoborów pokarmowych o różnorakich konsekwencjach klinicznych. Suplementacja niektórych związków chemicznych może wspomóc proces leczenia jadłowstrętu i zapobiegać odległym skutkom niedożywienia. 

czytaj dalej

ZABURZENIA ODŻYWIANIA

Suplementacja w jadłowstręcie psychicznym

mgr Marzena Rojek-Ledwoch

Article image

Jadłowstręt psychiczny to choroba należąca do grupy zaburzeń odżywiania, która charakteryzuje się występowaniem nieprawidłowych wzorców żywieniowych obejmujących zarówno restrykcje dotyczące wartości energetycznej, jak i często eliminacje określonych grup produktów. Zachowania te mogą prowadzić do rozwoju niedoborów pokarmowych o różnorakich konsekwencjach klinicznych. Suplementacja niektórych związków chemicznych może wspomóc proces leczenia jadłowstrętu i zapobiegać odległym skutkom niedożywienia. 

Czytam więcej

Nadzór merytoryczny

REDAKTOR PROWADZĄCA

dr n. med. Aneta Kościołek

REDAKTOR NACZELNA

Anna Gadzińska-Kryjak


Wszystkie wydania