menu close arrow_back_ios arrow_back_ios person_add home

Żywienie w chorobach układu krążenia

Mimo intensywnego rozwoju medycyny i odpowiedniej prewencji choroby układu krążenia nadal są główną przyczyną zgonów na całym świecie. W dalszym ciągu rocznie więcej ludzi umiera z powodu CHUK niż z jakiejkolwiek innej przyczyny.

Choroby układu krążenia (CHUK) obejmują rozległą grupę schorzeń tkanek i narządów wchodzących w skład układu krążenia. Większość z nich związana jest z chorobami serca, żył i tętnic, dlatego zamiennie bywają nazywane chorobami układu sercowo-naczyniowego. Do najczęściej występujących chorób układu krążenia zaliczamy przede wszystkim miażdżycę, chorobę niedokrwienną serca, nadciśnienie oraz choroby żył i tętnic, w tym udar mózgu. Choroby układu krążenia są zaliczane do chorób cywilizacyjnych – związanych z rozwojem społeczeństwa, na których rozwój istotny wpływ mają odpowiedni styl życia, a w szczególności dieta, aktywność fizyczna i stosowanie używek1.  

Mimo intensywnego rozwoju medycyny i odpowiedniej prewencji choroby układu krążenia nadal są główną przyczyną zgonów na całym świecie. W dalszym ciągu rocznie więcej ludzi umiera z powodu CHUK niż z jakiejkolwiek innej przyczyny1. Szacuje się, że w 2012 roku na świecie 17,5 miliona osób zmarło z tego powodu, co stanowi około 31% wszystkich zgonów, z czego większość stanowiły osoby zmarłe z powodu choroby niedokrwiennej serca i udaru. W Europie choroby układu krążenia są przyczyną około 45% wszystkich zgonów, a to dwukrotnie więcej niż zgony spowodowane chorobami nowotworowymi2. Polska zawsze należała do krajów, w którym udział zgonów z powodu CHUK był bardzo wysoki, jednak od lat 90. obserwuje się systematyczny spadek umieralności z tej przyczyny. Choroby układu krążenia w 2013 roku były przyczyną około 47% zgonów, w porównaniu do 52% na początku lat 90.3. Światowa Organizacja Zdrowia wyraźnie podkreśla, że większości tych zgonów można było uniknąć dzięki wprowadzeniu stosownych zmian w stylu życia4.

 

Czynniki ryzyka chorób układu krążenia

Występowanie chorób układu krążenia jest ściśle związane z występowaniem wybranych czynników ryzyka, co po raz pierwszy zostało udowodnione w dużym sześcioletnim badaniu The Framingham Heart Study5. Na przestrzeni lat poszczególne czynniki pod wpływem kolejnych badań epidemiologicznych niejednokrotnie się zmieniały. Aktualnie czynniki ryzyka chorób układu krążenia dzieli się na czynniki modyfikowalne, czyli takie, które mogą być zależne od stylu życia i ich modyfikacja jest możliwa poprzez efektywną prewencję, oraz niemodyfikowalne, czyli takie, na które człowiek nie ma wpływu6.

Niemodyfikowalne czynniki ryzyka:

Modyfikowalne czynniki ryzyka:

 

Obserwuje się częstszą zapadalność na choroby układu krążenia wśród mężczyzn niż u kobiet do 70 roku życia oraz u osób, u których w rodzinie wcześnie wystąpiła jedna z chorób układu krążenia, a w szczególności zawał serca, nagły zgon lub udar mózgu6.

Mimo intensywnego rozwoju medycyny i odpowiedniej prewencji choroby układu krążenia nadal są główną przyczyną zgonów na całym świecie. W dalszym ciągu rocznie więcej ludzi umiera z powodu CHUK niż z jakiejkolwiek innej przyczyny.

Chcesz przeczytać więcej?

Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.


O autorze

dr inż. Katarzyna Okręglicka

CZYTAM ARTYKUŁY

Specjalista w zakresie żywienia człowieka i dietetyki, pracownik naukowy w Zakładzie Medycyny Zapobiegawczej i Higieny Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, autorka wielu publikacji naukowych i popularnych.

Klaudia Wiśniewska

CZYTAM ARTYKUŁY

Dietetyczka kliniczna, wykładowczyni i założycielka Centrum Terapii Dietetycznej SPOT (www.centrumspot.pl), gdzie na co dzień pracuje z pacjentami. W ramach swojej pracy doktorskiej na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym bada skuteczność diet roślinnych w aspekcie otyłości i innych chorób metabolicznych. Prze wiele lat w ramach pracy w instytutach naukowych, w tym w Instytucie Żywności i Żywienia koordynowała projekty edukacyjne o zasięgu ogólnopolskim.


Czytaj więcej