Nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN)
W ostatnich latach opublikowano szereg wyników badań, w tym z randomizacją, dotyczących glutenu w diecie niemowląt i ich narażenia na chorobę trzewną. Wymusiły one konieczność weryfikacji dotychczasowych zaleceń ESPGHAN w tym zakresie. Zagrożenie rozwojem celiakii na diecie zawierającej gluten dotyczy osób posiadających przynajmniej jeden gen HLA-DQ2 lub HLA-DQ8. Nowe rekomendacje ESPGHAN opracowano więc w oparciu o wyniki badań dzieci z predyspozycją genetyczną do celiakii. Jednakże mają one zastosowanie do ogólnej populacji niemowląt, ponieważ w okresie wprowadzania glutenu do diety zwykle ich genetyczne ryzyko celiakii nie jest wiadome.
Nowe stanowisko ESPGHAN można ująć w 6 punktach:
- Karmienie piersią nie zmniejsza ryzyka rozwoju celiakii w dzieciństwie.
- Karmienie piersią w trakcie wprowadzania glutenu do diety niemowląt nie obniża ryzyka rozwoju celiakii.
- Rozszerzenie diety o gluten u niemowląt między 4. a 12. miesiącem życia nie wpływa na bezwzględne ryzyko celiakii u dzieci. Wyjątek stanowią dzieci z grupy ryzyka (patrz pkt 4).
- Dzieci posiadające geny HLA-DQ2 i HLA-DQ8 są bardziej narażone na rozwój celiakii przy wczesnym wprowadzeniu glutenu.
- Rodzaj wprowadzanego produktu zbożowego z glutenem nie wpływa na ryzyko rozwoju celiakii.
- Spożywanie dużych ilości glutenu w okresie wprowadzania pokarmów uzupełniających i w pierwszych 2 latach życia może zwiększyć ryzyko celiakii w dzieciństwie.
Eksperci ESPGHAN nie zdefiniowali pojęcia „duża ilość glutenu” (pkt 6), jak również nie sformułowali oficjalnych rekomendacji dotyczących wprowadzenia glutenu do diety niemowląt, których krewny pierwszego stopnia choruje na celiakię (pkt 4). W tej grupie dzieci wydaje się uzasadnione wykonanie badania genetycznego na obecność genów HLA-DQ2/DQ8 przed podjęciem decyzji o terminie włączenia glutenu do diety. Dzieci posiadające przynajmniej jeden z genów ryzyka celiakii mogą odnieść korzyść z opóźnienia podawania glutenu do wieku powyżej 1. roku życia. Odroczenie włączenia glutenu nie zapobiegnie chorobie, ale opóźni wystąpienie jej objawów.
WIĘCEJ O DIECIE BEZGLUTENOWEJ W ARTYKUŁACH:
- Diagnostyka chorób glutenozależnych (nr 16/2018)
- Monitorowanie diety bezglutenowej (nr 13/2017)
- Dieta bezglutenowa - moda czy konieczność (nr 2/2015)
- Ryzykowne geny w celiakii (nr 5/2016)
- Współwystępowanie celiakii i choroby Hashimoto (nr 2/2015)
- Reakcje krzyżowe w celiakii (nr 2/2015)
- Nie tylko dietoterapia - psychologiczne aspekty celiakii (nr 2/2015)
