menu close arrow_back_ios person_add home

Przegląd produktów wzbogacanych w kwasy tłuszczowe omega-3

Dietetyk kliniczny Klaudia Wiśniewska

NOWOŚCI W ŻYWNOŚCI

04-01-2016

3/2016

Niewłaściwe nawyki żywieniowe są niewątpliwie jedną z przyczyn zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób niezakaźnych. Coraz powszechniejsze w ostatnich latach badania nad dokładnym składem i wartością odżywczą diety mają na celu ustalenie związku pomiędzy występowaniem poszczególnych schorzeń a żywieniem. Istotny wpływ na wartość odżywczą produktów spożywczych ma rodzaj zawartych w nich kwasów tłuszczowych.

Kwasem tłuszczowym najczęściej dodawanym do produktów dostępnych na polskim rynku jest kwas ALA pochodzący głównie z oleju lnianego, a w mniejszym stopniu kwasy tłuszczowe pochodzące z ryb – DHA, EPA. Popularność stosowania oleju lnianego w przypadku fortyfikacji żywności podyktowana jest przede wszystkim jego bardziej pożądanymi cechami sensorycznymi i organoleptycznymi w porównaniu do kwasów tłuszczowych pochodzących z ryb. Cechy te mogą być szczególnie problematyczne w przypadku produktów zbożowych czy też tłuszczów do smarowania pieczywa. Jednak producenci dalej dość chętnie wykorzystują kwasy tłuszczowe EPA i DHA do produkcji serów i przetworów mięsnych.

Wybór niektórych produktów spożywczych i dalsze ich wzbogacanie przez producentów w wielonienasycone kwasy tłuszczowe wydaje się czasem być dość zaskakujący, dlatego wskazana jest ocena wartości odżywczej każdego produktu i oszacowanie jego potencjalnego efektu zdrowotnego.

Przy wyborze produktu wzbogaconego w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 należy przede wszystkim uwzględnić całkowitą ilość tłuszczu w produkcie oraz zawartość poszczególnych rodzajów kwasów tłuszczowych. Ilość nasyconych kwasów tłuszczowych powinna być jak najmniejsza, a produkt powinien charakteryzować się jak najniższym stosunkiem kwasów tłuszczowych n-6 do n-3. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na obecność witamin antyoksydacyjnych w danych produktach, które będą opóźniały proces utleniania się kwasów tłuszczowych w produkcie. Ponadto warto przeanalizować dokładny skład produktu – ilość stosowanych substancji dodatkowych oraz sprawdzić jakość opakowania w jakim znajduje się dany produkt – jego szczelność i ewentualną przepuszczalność. Po dokładnej analizie danego produktu można ocenić czy będzie on stanowił dobre uzupełnieni dotychczasowej diety w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 czy ich użycie jest jedynie „chwytem marketingowym” skłaniającym potencjalnego konsumenta do kupna produktu nie wnosząc tym samym żadnych wartości do jego dotychczasowej diety.  

Chcąc wzbogacić dietę w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, należy w pierwszej kolejności szukać optymalnych źródeł tych składników w produktach naturalnych – produktach roślinnych i rybach. Następnie dietę można uzupełnić, sięgając po dobrej jakości oleje roślinne, a w indywidualnych przypadkach − chcąc uniknąć suplementacji − należy rozważyć wprowadzenie do menu żywności fortyfikowanej.

PRZYPISY

  1. Kita A., Styczyńska M., Biernat J. Łoźna K. i wsp., Skład kwasów tłuszczowych olejów zalecanych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, „Probl Hig Epidemiol” 93(4), 2012, 871−875.
  2. Torrejon C., Deckelbaum R.J., The Omega-3 Fatty Acid Nutritional Landscape: Health Benefits and Sources, „J. Nutr. March” 142(3), 2012, 587S−591S.
  3. Pytel E., Kurowska J., Koter-Michalak M., Sicińska P., i wsp., Suplementacja kwasami omega w różnych chorobach, „Postepy Hig Med Dośw.” 69, 2015, 838−852.
  4. Fischer M.H., Glick NR., The Role of Essential Fatty Acids in Human Health, „Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine” 18, 2013, 268−289.
  5. Myung S.K., Lee Y.J., Kwak S.M. i wsp., Efficacy of Omega-3 Fatty Acid Supplements (Eicosapentaenoic Acid and Docosahexaenoic Acid) in the Secondary Prevention of Cardiovascular Disease, „Arch Intern Med” 172(9), 2012, 686−694.
  6. Partonen T., Haukka J., Hakkarainen R. i wsp., Is Low Dietary Intake of Omega-3 Fatty Acids Associated With Depression?, „The American Journal of Psychiatry” 161(3), 2004, 567−569.

O autorze

Klaudia Wiśniewska

CZYTAM ARTYKUŁY

Dietetyczka kliniczna, wykładowczyni i założycielka Centrum Terapii Dietetycznej SPOT (www.centrumspot.pl), gdzie na co dzień pracuje z pacjentami. W ramach swojej pracy doktorskiej na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym bada skuteczność diet roślinnych w aspekcie otyłości i innych chorób metabolicznych. Prze wiele lat w ramach pracy w instytutach naukowych, w tym w Instytucie Żywności i Żywienia koordynowała projekty edukacyjne o zasięgu ogólnopolskim. Nadal chętnie dzieli się swoją wiedzą z innymi, nie tylko w gabinecie. Usłyszeć ją można w Dzień dobry TVN, Pytaniu na Śniadanie, Onet Rano #wiem oraz w Polskim Radio. Jest autorką licznych publikacji naukowych z zakresu diet roślinnych, otyłości i chorób układu pokarmowego.