Dodatkowo rozpoznaje się ją m.in. na podstawie występującej ogólnej suchości skóry, we krwi obserwuje się podwyższone stężenie IgE oraz diagnozuje się alergie pokarmowe. Najczęściej już w dzieciństwie można zaobserwować pierwsze objawy AZS. U wielu osób stwierdza się współwystępowanie astmy oskrzelowej, atopii w wywiadzie rodzinnym (I stopień pokrewieństwa), a dolegliwości zaostrzają się w trakcie przeżywania silnego stresu^{1, 2}.

Rozpoznanie atopowego zapalenia skóry

Jeżeli w gabinecie dietetycznym pojawi się pacjent z podejrzeniem AZS, warto odesłać go do doświadczonego specjalisty − dermatologa oraz alergologa. Jak się okazuje, ww. schorzenie z łatwością można pomylić m.in. z takimi dermatozami, jak: trądzik noworodkowy, zapalenie pieluszkowe, łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca, zakażenia świerzbowcem lub grzybami.

Istnieją odpowiednie kryteria ułatwiające rozpoznanie AZS, do których zaliczyć można, np. kryteria Hannifina-Rajki:

• Kryteria większe: świąd, swoiste umiejscowienie, przewlekły i nawrotowy przebieg, atopia u chorego lub w wywiadzie rodzinnym – spełnienie 3 z nich daje możliwość diagnozowania chorego w kierunku AZS.
• Kryteria mniejsze: skóra staje się sucha, dochodzi do rogowacenia przymieszkowego/pojawienia się rybiej łuski, pojawiają się odczyny skórne, a w surowicy krwi obserwuje się podwyższone stężenie IgE. Pacjent zgłasza nietolerancję wełny, niektórych pokarmów, pojawienie się świądu po spoceniu oraz wystąpienie pierwszych objawów już w dzieciństwie. Kolejne dolegliwości to łupież biały, dodatnie wyniki testów skórnych, zaćma, nawrotowe zakażenia skóry/spojówek, przebarwienia powiek i niekiedy wokół oczu, zapalenie czerwieni wargowej. W niektórych przypadkach dochodzi do zapalenia brodawek sutkowych, pogrubienia fałdów na szyi, niespecyficznego zapalenia skóry dłoni oraz stóp – wspominane objawy są uzupełnieniem diagnozy^{1, 2, 3}.

Skąd bierze się atopowe zapalenie skóry

Większość specjalistów zgadza się ze stwierdzeniem, że podłożem AZS mogą być czynniki genetyczne. W co najmniej części przypadków obserwuje się szereg mutacji genu kodującego filagrynę (FLG − ważny składnik koperty rogowej komórki) i/lub formy polimorficzne genów odpowiadających za szlak przekazywania sygnału STAT6. Uszkodzenie FLG przyczynia się do rozluźnienia połączeń między komórkami naskórka i utraty wody, a w konsekwencji prowadzi do rozwoju zapalenia i typowych zmian skórnych. Lekarze często stwierdzają mutacje FLG u pacjentów z ciężkim i bardzo ciężkim AZS.