
Atopowe zapalenie skóry (AZS) należy do chorób przewlekłych. Jest często nawracającą dermatozą zapalną. AZS odznacza się przede wszystkim uporczywym świądem i typowym dla tej jednostki chorobowej rozmieszczeniem oraz morfologią zmian.
Dodatkowo rozpoznaje się ją m.in. na podstawie występującej ogólnej suchości skóry, we krwi obserwuje się podwyższone stężenie IgE oraz diagnozuje się alergie pokarmowe. Najczęściej już w dzieciństwie można zaobserwować pierwsze objawy AZS. U wielu osób stwierdza się współwystępowanie astmy oskrzelowej, atopii w wywiadzie rodzinnym (I stopień pokrewieństwa), a dolegliwości zaostrzają się w trakcie przeżywania silnego stresu1, 2.
Rozpoznanie atopowego zapalenia skóry
Jeżeli w gabinecie dietetycznym pojawi się pacjent z podejrzeniem AZS, warto odesłać go do doświadczonego specjalisty − dermatologa oraz alergologa. Jak się okazuje, ww. schorzenie z łatwością można pomylić m.in. z takimi dermatozami, jak: trądzik noworodkowy, zapalenie pieluszkowe, łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca, zakażenia świerzbowcem lub grzybami.
Istnieją odpowiednie kryteria ułatwiające rozpoznanie AZS, do których zaliczyć można, np. kryteria Hannifina-Rajki:
- Kryteria większe: świąd, swoiste umiejscowienie, przewlekły i nawrotowy przebieg, atopia u chorego lub w wywiadzie rodzinnym – spełnienie 3 z nich daje możliwość diagnozowania chorego w kierunku AZS.
- Kryteria mniejsze: skóra staje się sucha, dochodzi do rogowacenia przymieszkowego/pojawienia się rybiej łuski, pojawiają się odczyny skórne, a w surowicy krwi obserwuje się podwyższone stężenie IgE. Pacjent zgłasza nietolerancję wełny, niektórych pokarmów, pojawienie się świądu po spoceniu oraz wystąpienie pierwszych objawów już w dzieciństwie. Kolejne dolegliwości to łupież biały, dodatnie wyniki testów skórnych, zaćma, nawrotowe zakażenia skóry/spojówek, przebarwienia powiek i niekiedy wokół oczu, zapalenie czerwieni wargowej. W niektórych przypadkach dochodzi do zapalenia brodawek sutkowych, pogrubienia fałdów na szyi, niespecyficznego zapalenia skóry dłoni oraz stóp – wspominane objawy są uzupełnieniem diagnozy1, 2, 3.
Skąd bierze się atopowe zapalenie skóry
Większość specjalistów zgadza się ze stwierdzeniem, że podłożem AZS mogą być czynniki genetyczne. W co najmniej części przypadków obserwuje się szereg mutacji genu kodującego filagrynę (FLG − ważny składnik koperty rogowej komórki) i/lub formy polimorficzne genów odpowiadających za szlak przekazywania sygnału STAT6. Uszkodzenie FLG przyczynia się do rozluźnienia połączeń między komórkami naskórka i utraty wody, a w konsekwencji prowadzi do rozwoju zapalenia i typowych zmian skórnych. Lekarze często stwierdzają mutacje FLG u pacjentów z ciężkim i bardzo ciężkim AZS.
Atopowe zapalenie skóry (AZS) należy do chorób przewlekłych. Jest często nawracającą dermatozą zapalną. AZS odznacza się przede wszystkim uporczywym świądem i typowym dla tej jednostki chorobowej rozmieszczeniem oraz morfologią zmian.
W dalszej części artykułu przeczytacie Państwo między innymi o:
- sposobach leczenia farmakologicznego AZS
- metodach leczenia niefarmakologicznego
- dietoterapii w AZS
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.