
Zdecydowana większość osób dotkniętych autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy typu Hashimoto leczona jest substytucyjnie, co oznacza farmakologiczne uzupełnienie niedoborowych hormonów tarczycy.
Codzienną rutyną jest zatem przyjmowanie lewotyroksyny – syntetycznego analogu tyroksyny, która swym działaniem odpowiada działaniu naturalnie wytwarzanego przez tarczycę hormonu. Postępowaniem znacznie mniej popularnym jest łączenie dobrze zbilansowanej diety i suplementacji z tradycyjnie prowadzoną farmakoterapią. W świetle badań naukowych jest to niezwykle słuszne posunięcie. Dlaczego ma to takie znaczenie?
Choroba Hashimoto jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym, bądź tzw. chorobą z autoagresji. Oznacza to, że układ immunologiczny organizmu produkuje przeciwciała skierowane wobec samego siebie – przeciwko dwóm kluczowym dla działania tarczycy hormonom – peroksydazie tarczycowej (anty-TPO) i tyreoglobulinie (anty-TG). Skutkiem tych nieprawidłowości jest pojawienie się nacieków limfocytarnych na tarczycy oraz zanikanie komórek pęcherzykowych tego gruczołu. Dane epidemiologiczne dotyczące choroby Hashimoto są niezwykle homogenne – znacznie częściej diagnozowana jest ona u kobiet, w szczególności w wieku reprodukcyjnym. Ponadto, choroby tarczycy u kobiet stanowią siódmą największą grupę chorób przewlekłych, na które przypisuje się leki (Raport GUS 2014)1.
Wspólnym mianownikiem chorób o podłożu autoimmunologicznym jest ich nieznana, niejednoznaczna etiopatogeneza. Uważa się, że na rozwój choroby Hashimoto mogą mieć zarównno wpływ czynniki środowiskowe – stres, palenie papierosów, infekcje wirusowe, elementy żywieniowe – niedobór selenu, nadmiar jodu (o czym bezwarunkowo należy pamiętać), jak również inne choroby autoimmunologiczne. Niedoczynność tarczycy, będąca nieodzwonym elementem choroby Hashimoto, spowodowana jest niedoborem lub nieprawidłowym działaniem hormonów tarczycy: tyroksyny – T4 i trójjodotyroniny – T3. Skutkiem tych nieprawidłowości jest spowolnienie procesów metabolicznych w organizmie człowieka, a w konsekwencji – znaczne zaburzenia w procesie trawienia. Wykazano, że osoby dotknięte niedoczynnością tarczycy oraz chorobą Hashimoto cechuje istotnie słabsze wchłanianie związków mineralnych i witamin z pożywienia, co skutkuje ich znacznymi niedoborami. Dlatego najnowsze badania dowodzą, że kluczem do prawidłowego funkcjonowania pracy tarczycy i niwelowania stanu zapalnego jest prawidłowa i zbilansowana suplementacja, która uzupełnia niedoborową dietę. Wykazano bowiem, że odpowiednio dobrane witaminy i mikroelementy wykazują zarówno działanie usprawniające pracę tarczycy jak i oddziaływanie holistyczne wobec całego organizmu - przyczyniając się znacznie do poprawy jego funkcjonowania.
Ponadto należy sobie także zdać sprawę, że w przypadku choroby Hashimoto terapia hormonalna niekoniecznie musi spowodować poprawę samopoczucia. Liczne objawy i nieprawidłowości funkcjonowania organizmu mogą być spowodowane zarówno niedoczynnością tarczycy, konsekwencjami stanu zapalnego (wywołanego reakcją autoimmunologiczną) oraz niejednokrotnie współistniejącymi infekcjami i nietolerancjami pokarmowymi. Dlatego też leczenie hormonalne to tylko połowa sukcesu, ponieważ nie usuwa problemu u jego źródła. Niezwykle ważny jest sam proces autoimmunologiczny – a ściślej – jego przyczyny, wynikające z niego konsekwencje i możliwości jego wyeliminowania.
Witaminy i mikroelementy o udokumentowanym działaniu wspierającym pracę tarczycy
Witamina D kojarzona jest przede wszystkim ze swojego dobroczynnego wpływu na tkankę kostną (utrzymywanie jej odpowiedniej mineralizacji) oraz oddziaływania na stężenie wapnia i fosforanów w surowicy krwi. Niedobory witaminy D sprzyjają powstawaniu nowotworów, chorób układu sercowo-naczyniowego oraz zaburzeniom metabolicznym, w tym insulinooporności i otyłości. Witamina D zmniejsza też produkcję cytokin prozapalnych i stymuluje wytwarzanie cytokin przeciwzapalnych. Ze względu na swoje właściwości immunomodulujące wpływa ona także na regulację proliferacji i różnicowanie komórek układu immunologicznego. Coraz częściej pojawiają się również doniesienia podkreślające jej znaczenie w kontekście prawidłowego funkcjonowania tarczycy w chorobie Hashimoto. Zaobserwowano, że stężenie witaminy D (określane poprzez poziom jej głównego metabolitu - 25OHD3) we krwi osób cierpiących na chorobę Hashimoto oraz inne choroby autoimmunologiczne, jest znacznie niższe aniżeli w przypadku osób zdrowych i powiązane z ilością przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej i tyreoglobulinie2. Ponadto badania prowadzone na modelach zwierzęcych wykazały, że suplementacja witaminą D zapobiega rozwojowi chorób autoimmunologicznych3. Dodatkowo niedobór witaminy D u osób z chorobą Hashimoto może być przyczyną zaburzonej jelitowej absorpcji wapnia, zatem dieta powinna obfitować w te składniki lub powinna być włączona jej dodatkowa suplementacja3, 4.
Szczególnie istotne jest włączenie do diety oraz suplementowanie kwasów tłuszczowych omega-3. Ze względu na swoje szeroko udokumentowane działanie przeciwzapalne5, stanowią istotny element wspomagający terapię choroby Hashimoto. Niedobory tych tłuszczów w diecie dotyczą aż 96% kobiet z rozpoznanym autoimmunologicznym zapalaniem tarczycy6. Wykazano, że dieta bogata w kwasy tłuszczowe omega-3 oraz ich suplementacja zapobiega wystąpieniu dolegliwości towarzyszących chorobie Hashimoto (cukrzyca typu II, otyłość czy nadwaga), a także łagodzą już istniejące objawy wywołane przewlekłym stanem zapalnym7. Liczne badania z wykorzystaniem tych tłuszczów pokazały, że wpływają one korzystnie na:
- zmniejszenie epizodów zaburzeń nastroju, stanów depresyjnych,
- redukcję przewlekłego uczucia zmęczenia i nadmiernej senności,
- stabilizację zaburzeń gospodarki lipidowej,
- poprawę kondycji włosów i stanu skóry.
Ze względu na szerokie spektrum działania wspomnianych związków, zaleca się ich wprowadzenie do codziennej diety w ilości co najmniej 500 mg7.
Warto dodać, że zwiększone spożycie kwasów omega-3 wymaga wprowadzenia do diety dodatkowej ilości witaminy E (w celu uniknięcia reakcji wolnorodnikowych pojawiających się w procesie psucia się tłuszczów). Najlepszym jej źródłem są nierafinowane oleje tłoczone na zimno (najlepiej te jednocześnie bogate w kwasy omega-3) oraz naturalna witamina E w postaci suplementu.
Selen określany jest mianem kluczowego mikroelementu dla fukcjonowania tarczycy. Związane jest to z jego wielokierunkowym działaniem – począwszy od antyoksydacyjnego, poprzez przeciwzapalne, aż na stymulacji aktywnej produkcji hormonów tarczycy skończywszy. Ponadto, tarczyca jest narządem o największym stężeniu selenu – cechuje się najwyższą zawartością tego pierwiastka na gram swojej tkanki. Selen w połączeniu z białkami tworzy związki o działalności przeciwutleniającej, takie jak peroksydaza glutationowa. Związki te, zwane selenoproteinami chronią tarczycę przed destruktywnym działaniem nadtlenku wodoru, powstałego w trakcie przemiany jodu do postaci aktywnej – działają jako antyoksydanty. Wyniki badan naukowych wykazują, że suplementacja selenu u osób z niedoczynnością tarczycy przyczynia się do normalizacji jej funkcji. Ponadto, u osób z chorobą Hashimoto przyjmujących selen, zmniejsza się poziom autoprzeciwciał anty-TPO (przeciwko peroksydazie tarczycowej), oraz wskaźniki stanu zapalnego. W niektórych przypadkach 3-miesięczna suplementacja tym pierwiastkiem zmniejszała o połowę poziom przeciwciał anty-tarczycowych8, 9.
Cynk jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wykazuje działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Stanowi istotny element w przemianach białek, tłuszczów i węglowodanów oraz odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Z całą pewnością grupą osób, która powinna w sposób szczególny zwrócić swoją uwagę na odpowiednie spożycie cynku z dietą są osoby cierpiące z powodu rozmaitych chorób o podłożu autoimmunizacyjnym (np. choroba Hashimoto, celiakia, reumatoidalne zapalenie stawów, nieswoiste choroby zapalne jelit, cukrzyca typu I, łuszczyca, stwardnienie rozsiane). Wynika to z faktu, iż cynk wywiera istotny wpływ na regulację funkcjonowania układu immunologicznego, zarówno odporności wrodzonej, jak i nabytej, co ma znaczenie w przypadku stanów patologicznych w których obserwuje się niedobór tego pierwiastka oraz przewlekły stan zapalny10. Obniżony poziom tego pierwiastka w organizmie uniemożliwia konwersję hormonu T4 do T3. Jest on także niezbędny do produkcji TSH, dlatego też osoby u których TSH wytwarzane jest stale (z niedoczynnością tarczycy) są znacznie bardziej narażone na jego niedobory11, 12. Dodatkowym skutkiem niewystarczającej ilości cynku w organizmie może być spowolnienie tempa metabolizmu hormonów.
Warto przyponieć, że prepaty typu „multiwitamina“ nie zawsze są najlepszym sposobem na suplementację. Wynika to z faktu występowania licznych interakcji pomiędzy przyjmowanymi składnikami i kluczowych dla organizmu antagonizmów i synergii. Przykładem mogą być preparaty składające się z cynku i selenu. Są to pierwiastki antagonistyczne i wzajemnie znoszą swoje działanie, efektem czego jest brak oczekiwanych rezultatów lub są one nieprzewidywalne. Co więcej, pierwszy z nich powinien być przyjmowany wieczorem, a drugi rano. Dzienna dawka selenu powinna być przyjęta razem z witaminą E, która z jednej strony poprawia jego wchłanianie, z drugiej zaś – dzięki obecności selenu – wykazuje wówczas większy potencjał antyoksydacyjny.
Żelazo jest kolejnym, ważnym elementem w diecie osób z niedoczynnością tarczycy i chorobą Hashimoto. Wykazano, że długotrwały brak odpowiedniej jakości i ilości spożytego żelaza z dietą wpływa niekorzystnie na metabolizm tarczycy – obserwuje się zmniejszoną konwersję T4 do T3 oraz zwiększone wydzialanie TSH. Co istotne, peroksydaza tarczycowa, która jest odpowiedzialna za produkcję hormonów gruczołu tarczowego, należy do enzymów hemowych, a zatem zawierających w swoim składzie żelazo. Ze względu na autoimmunologiczne zapalenie błony śluzowej żołądka, które upośledza wchłanianie żelaza, niedobór tego pierwiastka jest zjawiskiem zwykle współtowarzyszącym chorobie Hashimoto. Jak wskazują dane literaturowe, nawet 60% osób chorych na niedoczynność tarczycy może cierpieć z powodu niedokrwistości, dlatego rekomenduje się zwiększenie podaży przyswajalnych form żelaza wraz z dietą i odpowiednią suplementacją13, 14.
Choroba Hashimoto pociąga za sobą szereg chorób współistniejących, może jej także towarzyszyć niedokrwistość megaloblastyczna, wynikająca z niedoboru witaminy B12. Jej obecność jest bowiem niezbędna do prawidłowego funkcjonowania erytrocytów, wspomaga metabolizm składników pokarmowych – odgrywa istotną rolę w metabolizmie białka, oraz działa korzystnie na układ nerwowy. Przy jej niedoborach pojawia się zmęczenie, depresja, problemy ze wzrokiem oraz zaburzenia chodu i czucia. Witamina B12 umożliwia także syntezę DNA. Dlatego też należy zwrócić uwagę na to, by znajdowała się w stosowanej diecie i kontrolnie monitorować jej stężenie w organizmie15. Wykazano, że niedobory witaminy B12 mogą dotyczyć aż 40% osób cierpiących na niedoczynność tarczycy i chorobę Hashimoto16. Najlepszą formą (o największej biodostępności dla organizmu) jest metylowana forma witaminy B12. Ma to niezwykle istotne znaczenie w kontekście mutacji genu MTHFR.
Ze względu na przewlekły stan zapalny, dieta osób z chorobą Hashimoto powinna pokrywać zapotrzebowanie na witaminy antyoksydacyjne – A, C i E. Wykazują one bardzo silne działanie przeciwdziałające wolnym rodnikom tlenowym i łagodzą stres oksydacyjny, będący czynnikiem niszczącym komórki tarczycy. Wyniki badań wykazały również, że suplementacja 500 mg witaminy C wraz z hormonem tarczycy – lewotyroksyną (Euthyrox/Lethrox) istotnie poprawiała wchłanianie tego hormonu. Co istotne, w grupie osób przyjmujących witaminę C wraz z Lewotyroksyną zaobserwowano lepsze wyniki zarówno dla poziomu TSH jak i fT3 i fT417. Ponadto, dieta uboga w witaminę A i jod może w większym stopniu przyczynić się do ryzyka rozwoju niedoczynności, w porównaniu tylko do samego niedoboru jodu6. W celu uzupełnienia i prawidłowego zbilansowania diety, warto sięgać po dobrej jakości suplementy witaminowe.
Dobrze dobrane suplementy istotnie ograniczają stan zapalny w tarczycy, wspomagają jej funkcję i regenerację. Korzystnie działąją także na cały organizm – usprawniając jego walkę z chorobą. Kluczem jednak jest zrozumienie co, kiedy i z czym należy łączyć, aby rzeczywiście odczuć efekt i nie pozostać tylko na zamiarze wspomagania organizmu.
Powstanie Thyroset
Świadomość i zauważalne efekty suplementacji to jedno, ale problem stanowić może niezbędna, znaczna ilość preparatów, które dla dobra wsparcia hormonoterapii należy łykać codziennie. Najlepiej kilka razy w ciągu dnia. Dlatego też w firmie Norsa Pharma rozpoczęto dwuletni, interesujący projekt pod nazwą Thyroset, który obejmował opracowanie złożonego protokołu suplementacyjnego dedykowanego osobom wymagającym szczególnej dbałości o funkcjonowanie tarczycy i układu hormonalnego, w szczególności z niedoczynnością tarczycy i chorobą Hashimoto. W projekt zaangażowany został szeroki zespół specjalistów z różnych obszarów: lekarzy, farmaceutów, technologów i dietetyków. Preparat Thyroset, który powstał w wyniku prac, ma status rejestracyjny suplementu diety. Głównym założeniem preparatu jest uzupełnianie najbardziej powszechnych niedoborów w zakresie mikroelementów i witamin. Wspiera on czynność hormonalną tarczycy i funkcjonowanie całego układu wewnątrzwydzielniczego.
Najistotniejszą cechą Thyroset jest jego formuła, która wykorzystuje wzajemne synergie i eliminuje antagonizmy znajdujących się w nim witamin i mikroelementów. Składowe produktu zostały dobrane w taki sposób, aby ich zażywanie było jak najbardziej efektywne i uzupełniało się wzajemnie. Dotyczy to zarówno form chemicznych jego składowych, jak i wzajemnych interakcji pomiędzy nimi oraz odpowiednich pór dnia dla przyjęcia danego składnika. Thyroset to zestaw trzech opakowań dostarczających trzech rodzajów kapsułek do stosowania rano, po południu i wieczorem. Każda z kapsułek różni się składnikami aktywnymi, a ich odrębność oraz różne pory dawkowania mają na celu zmaksymalizowanie przyswajania przez organizm.
Rano – specjalnie opracowana olejowa kapsułka zawiera kwasy omega-3 oraz witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, w tym kluczowe witaminy: D3, naturalną witaminę E i K2 MK-7.
Po południu – połączenie składników w tej kapsułce wspiera między innymi wchłanianie żelaza, dzięki zawartości witaminy C. Selen został połączony z witaminą E, dzięki czemu wzmocniony jest antyoksydacyjny charakter obu tych składowych. Zawiera metylowaną formę witaminy B12.
Wieczorem – magnez i cynk przyjęty osobno pozwala uniknąć niepożądanej interakcji z selenem, dzięki czemu składniki mogą być lepiej wykorzystane. Zawiera metylowaną formę kwasu foliowego (Quatrefolic) oraz wysoką dawkę biotyny.
Elementem nadrzędnym przy tworzeniu Thyroset był wybór surowców i składników pomocniczych, dlatego cechuje go minimalna zawartość substancji dodatkowych oraz dodatków technologicznych. Dzięki temu nie zawiera dwutlenku tytanu, jest przyjazny dla osób z nietolerancjami i alergiami – jest wolny od glutenu, laktozy oraz białek mlecznych. Produkt został stworzony w oparciu o najwyższe standardy i zgodnie z zasadami Good Manufacturing Practice (GMP).
Podstawowe cechy Thyroset:
- to unikalna, innowacyjna formuła złożona z 3 kapsułek, których skład uwzględnia synergie i antagonizmy między składnikami,
- wspomaga prawidłowe funkcjonowanie tarczycy i układu hormonalnego,
- pomaga uzupełnić typowe niedobory witamin i minerałów występujące w niedoczynności tarczycy oraz chorobie Hashimoto, oraz zapobiega ich powstawaniu,
- poprawia funkcjonowanie układu nerwowego i odpornościowego,
- wspomaga prawidłowy przebieg procesów metabolicznych,
- może redukować nasilenie procesów zapalnych,
- poprawia kondycję włosów, skóry i paznokci,
- zawiera składniki w formie dobrze przyswajalnych chelatów i soli organicznych,
- nie zawiera laktozy, białek mleka, glutenu i szkodliwych dodatków,
- jest produkowany zgodnie z standardami wytwarzania – GMP.
Podstawę terapii niedoczyności tarczycy i choroby Hashimoto bez wątpienia stanowi leczenie hormonalne. Suplement diety Thyroset powstał jako rozwiązanie uzupełniające – zawiera bowiem inteligentnie połączony zestaw witamin i minerałów, które mają udokumentowane działanie wspierające pracę tarczycy i układu hormonalnego. Oczywiście należy pamiętać, że w przypadku glębokich deficytów konieczna może być dodatkowa suplementacja monopreparatami ustalana zawsze na podstawie badań laboratoryjnych oraz konsutacji medycznej. Istotne jest także by zrozumieć, że prawidłowa suplementacja będzie wspierała organizm do walki z chorobą, ale nigdy nie będzie i nie powinna być głównym działaniem terapeutycznym.
Więcej na www.thyroset.pl