Otyłość to nie tylko nadmiar tkanki tłuszczowej, ale złożone zaburzenie metaboliczne, w którym kluczową rolę odgrywa przemiana lipidów. Coraz więcej dowodów wskazuje, że zmiany w profilu kwasów tłuszczowych oraz aktywności enzymów desaturaz mogą stanowić ważny wskaźnik rozwoju otyłości i jej powikłań. Wysoka aktywność Δ9- i Δ6-desaturazy oraz obniżona Δ5-desaturazy sprzyjają lipogenezie, insulinooporności i stanom zapalnym. Zrozumienie tych mechanizmów otwiera nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne w leczeniu zaburzeń metabolicznych.
Fibromialgia (FM) jest to przewlekła choroba charakteryzująca się szerokim spektrum objawów: rozległym bólem, zmęczeniem, zaburzeniami snu, w tym także dysfunkcją poznawczą, lękiem, depresją i trudnościami emocjonalnymi, którym towarzyszy niezdolność do wykonywania codziennych czynności. Fibromialgia jest uważana za trzecią najczęstszą chorobę układu mięśniowo-szkieletowego, która według szacunków występuje u 2–8% populacji na całym świecie. Ponadto zespół ten dotyka głównie osoby w wieku produkcyjnym i jest znacznie częstszy u kobiet niż u mężczyzn (stosunek 3:1)1,2.
Przyczyny fibromialgii nadal nie są w pełni poznane; nie ma pojedynczego czynnika powodującego FM, uważa się raczej, że jest to połączenie predyspozycji genetycznych, dysfunkcji immunologicznych i neuroendokrynnych oraz czynników środowiskowych, zwłaszcza stresorów psychologicznych lub fizycznych.
Fibromialgia jest często opisywana jako zaburzenie przetwarzania bólu w ośrodkowym układzie nerwowym, które powoduje u pacjentów nadwrażliwość na ból. Podwyższony poziom niektórych neuroprzekaźników, takich jak glutaminian i substancja P, może przyczyniać się do uwrażliwienia na sygnały bólowe. Badania pokazują, że fibromialgia może być związana z zaburzeniami funkcjonowania mechanizmów takich jak relaksacja i stres, a także z nieprawidłowościami w poziomie hormonów.
Heterogeniczność FM znacząco wpływa zarówno na diagnostykę, jak i leczenie, ponieważ charakteryzuje się szerokim spektrum objawów, które różnią się pod względem nasilenia, kombinacji objawów i czynników współistniejących. Ta zmienność stanowi wyzwanie dla klinicystów i wymaga holistycznego, kompleksowego, wielodyscyplinarnego podejścia skoncentrowanego na pacjencie1,2.
Leczenie przewlekłego bólu w FM wymaga zróżnicowanego planu medycznego, który może obejmować połączenie leków wspomagających, terapii psychologicznych i strategii behawioralnych, takich jak ćwiczenia aerobowe w celu zmniejszenia stresu i stanu zapalnego, a także nowych strategii terapeutycznych opartych na stosowaniu nutraceutyków.
Fibromialgia to przewlekła, wieloczynnikowa choroba, której objawy – ból, zmęczenie i zaburzenia snu – znacząco obniżają jakość życia pacjentów. W ostatnich latach coraz większą uwagę zwraca się na rolę stresu oksydacyjnego i niedoborów mikroskładników w jej patogenezie. Coraz więcej badań wskazuje, że celowana suplementacja, obejmująca m.in. koenzym Q10, melatoninę, witaminę D czy kwasy omega-3, może skutecznie wspierać leczenie i łagodzić objawy fibromialgii.
