FUNKCJE MAŚLANU
Kwas masłowy, należący do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, to istotny metabolit bakteryjny, wytwarzany poprzez fermentację bakteryjną z wykorzystaniem m.in. błonnika pokarmowego. Spożycie błonnika pokarmowego może sprzyjać jego produkcji w jelicie poprzez różne mechanizmy. Do związków stymulujących produkcję maślanu należą m.in. skrobia oporna oraz polisachardydy nieskrobiowe takie jak arabinoksylan, B-glukan, inulina czy oligofruktoza1–3. Badania wskazują, że spośród różnych frakcji błonnika to właśnie skrobia oporna najsilniej pobudza produkcję maślanu4. Stanowi on podstawowe źródło energii dla dojrzałych kolonocytów, utrzymuje integralność nabłonka oraz reguluje homeostazę jelitową5.
Wiadomo, że maślan odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu integralności bariery jelitowej poprzez stymulację produkcji śluzu, wzmocnienie połączeń ścisłych oraz redukcję translokacji bakteryjnej. Maślan pełni również istotną funkcję immunomodulacyjną poprzez zwiększenie różnicowania limfocytów Treg i produkcję IL-10 przy jednoczesnym hamowaniu aktywności komórek Th17 oraz syntezy cytokin prozapalnych takich jak TNF-a, IL6, czy IL-17. Maślan może modulować odpowiedź immunologiczną, wpływając na migrację i adhezję komórek odpornościowych oraz na ich kluczowe funkcje, takie jak proliferacja i apoptoza5,6.
Oprócz korzystnego wpływu na barierę jelitową, w modelach mysich wykazano, że maślan stymuluje produkcję neuropeptydów zaangażowanych w homeostazę energetyczną, wpływając na syntezę GLP-1 oraz PYY7. W badaniu Muller i wsp. wykazano, że stężenie maślanu w osoczu na czczo jest związane ze stężeniem GLP-1 u ludzi.8
W ostatnim czasie coraz powszechniej dyskutuje się nad rolą kwasu masłowego we wsparciu przewodu pokarmowego. Istnieje coraz więcej dowodów wskazujących na to, że suplementacja maślanem, w postaci jego soli sodowej, może przynosić korzyści kliniczne z uwagi na jego wielokierunkowy wpływ na organizm gospodarza.
dr n. med. Angelika Kargulewicz
Otyłość to nie tylko nadmiar tkanki tłuszczowej, ale złożone zaburzenie metaboliczne, w którym kluczową rolę odgrywa przemiana lipidów. Coraz więcej dowodów wskazuje, że zmiany w profilu kwasów tłuszczowych oraz aktywności enzymów desaturaz mogą stanowić ważny wskaźnik rozwoju otyłości i jej powikłań. Wysoka aktywność Δ9- i Δ6-desaturazy oraz obniżona Δ5-desaturazy sprzyjają lipogenezie, insulinooporności i stanom zapalnym. Zrozumienie tych mechanizmów otwiera nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne w leczeniu zaburzeń metabolicznych.
czytaj dalej
dr n. med. Aneta Kościołek
Fibromialgia to przewlekła, wieloczynnikowa choroba, której objawy – ból, zmęczenie i zaburzenia snu – znacząco obniżają jakość życia pacjentów. W ostatnich latach coraz większą uwagę zwraca się na rolę stresu oksydacyjnego i niedoborów mikroskładników w jej patogenezie. Coraz więcej badań wskazuje, że celowana suplementacja, obejmująca m.in. koenzym Q10, melatoninę, witaminę D czy kwasy omega-3, może skutecznie wspierać leczenie i łagodzić objawy fibromialgii.
czytaj dalej
mgr Daria Kotek
Mikrobiota jelitowa staje się kluczowym elementem nowoczesnej prehabilitacji. Jej modulacja poprzez dietę, synbiotyki i aktywność fizyczną poprawia odporność, szczelność bariery jelitowej i zmniejsza ryzyko powikłań pooperacyjnych.
czytaj dalej
