COVID-19 A RYZYKO NIEDOŻYWIENIA – POTENCJALNE MECHANIZMY
Niedożywienie i sarkopenia mogą prowadzić do pogorszenia jakości życia, ograniczenia mobilności i wystąpienia powikłań utrzymujących się jeszcze długo po opuszczeniu szpitala2. Pogłębienie niedożywienia związanego z chorobą i/lub hospitalizacją na OIT wynika przede wszystkim ze wzmożonego katabolizmu i zmniejszonego spożycia pokarmu – stan zapalny i sepsa w przebiegu COVID-19 mogą dodatkowo nasilać te zmiany.
W JAKI SPOSÓB COVID-19 MOŻE WPŁYWAĆ NA STAN ODŻYWIENIA?2,3,5
- Zaburzenia smaku i węchu oraz jadłowstręt mogą zmniejszać apetyt i chęć spożywania pokarmów – co z kolei przyczynia się do deficytu energetyczno-białkowego, w konsekwencji ograniczonej syntezy białka mięśniowego i zmniejszonej masy mięśni szkieletowych.
- Gorączka może prowadzić do zmniejszenia apetytu i zwiększać zapotrzebowanie na pewne składniki odżywcze i płyny.
- Zmęczenie i męczliwość mięśni mogą utrudniać wykonywanie codziennych czynności, np. robienie zakupów czy przygotowywanie posiłków.
- Izolacja i dystans społeczny mogą utrudniać dostęp do żywności, np. przy braku wsparcia rodziny i krewnych podczas nałożonej izolacji.
- Częstsze przebywanie w domu na skutek ograniczeń w przemieszczaniu, pracą zdalną i/lub kwarantanną może wpływać na wzrost siedzącego trybu życia – to z kolei sprzyja zmniejszeniu wydatku energetycznego i jeżeli nie towarzyszy temu równoczesne zmniejszenie podaży energii, to może prowadzić do nadwagi i otyłości, przy jednoczesnym spadku masy mięśniowej.
Pandemia COVID-19 – choroby wywołanej zakażeniem SARS-CoV-21 – zdominowała świat medyczny i naukowy. Obecnie nie ma dowodów wskazujących na związek między zachorowaniem na COVID-19 a ryzykiem niedożywienia. Z powodu braku opublikowanych w tym zakresie badań eksperci opierają się jedynie na wiedzy i praktyce klinicznej, w tym na doświadczeniach z epidemii SARS i leczenia żywieniowego pacjentów na oddziale intensywnej terapii (OIT). Przypomina to bardziej expert-based niż evidence-based medicine, jednak z uwagi na prawdopodobną rolę zachorowania na COVID-19 w pogłębianiu niedożywienia i/lub sarkopenii, zwłaszcza w populacji geriatrycznej, opracowano kilka rekomendacji dotyczących oceny stanu odżywienia i wczesnego wykrywania osób z ryzykiem niedożywienia oraz postępowania żywieniowego w tej grupie chorych2–4.
