KĄT FAZOWY (PA)
Kąt fazowy (PA) to parametr, który jest wykorzystywany nie tylko w badaniach naukowych, ale również w praktyce klinicznej, gdzie pozwala spojrzeć na organizm z poziomu komórkowego. Wartość PA jest istotnym wskaźnikiem stanu odżywienia i ogólnej kondycji organizmu, dzięki czemu znajduje zastosowanie m.in. u pacjentów z chorobami przewlekłymi, nowotworami, zaburzeniami odżywiania czy zespołu nabytego niedoboru odporności.
Kąt fazowy (PA) jest to parametr, który coraz częściej pojawia się w badaniach nad stanem odżywienia i zdrowiem człowieka. Jego wartość wiąże się bezpośrednio ze stanem komórek i ich funkcjonowaniem. Kąt fazowy wyznacza się na podstawie wartości rezystancji i reaktancji uzyskanych w analizie impedancji bioelektrycznej (BIA, ang. bioelectrical impedance analysis). Jego biologiczne znaczenie nie jest w pełni poznane, jednak uznaje się go za wskaźnik zdrowia komórek.
Wartość kąta fazowego pozostaje w ścisłej korelacji z masą komórkową ciała (BCM). Wyższe wartości wskazują na lepsze funkcjonowanie komórek i integralność ich błon, podczas gdy niższe odzwierciedlają utratę tej integralności. Na wartość kąta fazowego wpływa różnica potencjałów po obu stronach błon komórkowych. W przypadku dobrze odżywionych komórek obserwuje się wysoką reaktancję, co prowadzi do uzyskania wysokiego kąta fazowego. Z kolei komórki w złym stanie charakteryzują się odwrotną zależnością, co skutkuje niskimi wartościami PA.
U zdrowych dorosłych osób wartość PA wynosi zazwyczaj 5–7°, natomiast wartości poniżej 5° świadczą o niedożywieniu. Przy czym różnią się one w zależności od płci, wieku i grupy etnicznej. Dotychczasowe obserwacje potwierdzają, że kąt fazowy stanowi nie tylko marker prognostyczny wielu ciężkich stanów chorobowych, ale również narzędzie w ocenie skuteczności leczenia żywieniowego. Obniżone wartości tego parametru negatywnie korelują z rokowaniem m.in. w marskości wątroby, HIV, chorobach nowotworowych oraz u niedożywionych dzieci1.
JAK MIERZY SIĘ KĄT FAZOWY?
Kąt fazowy ustala się na podstawie wartości reaktancji i rezystancji uzyskanych za pomocą analizy impedancji bioelektrycznej. Umożliwia ona nieinwazyjną ocenę składu ciała, wykorzystując różnice w przewodzeniu prądu w kompartmencie tłuszczowym i wodnym organizmu.
Metoda impedancji bioelektrycznej wykorzystuje pomiar impedancji – oporu elektrycznego tkanek, przez które przepuszczany jest prąd o niskim natężeniu. Do pomiaru stosuje się zestaw dwóch, czterech lub ośmiu elektrod powierzchniowych umieszczonych w okolicy kostki i nadgarstka, połączonych z analizatorem impedancji. BIA może być wykonywane przy różnych częstotliwościach prądu zmiennego (najczęściej jest to 50 kHz).
Na podstawie pomiaru uzyskuje się wartości opisujące impedancję organizmu, czyli rezystancję (R) i reaktancję (Xc). Rezystancja jest oporem wody i rozpuszczonych w niej elektrolitów, a reaktancja to opór pojemnościowy komórek ciała, które działają jak kondensatory.
Błony komórkowe zbudowane z dwuwarstwy lipidowej mają niską przewodność elektryczną. Działają jak kondensatory elektryczne, gromadząc ładunki po obu stronach i generując potencjał błonowy. Nieprawidłowości w procesach energetycznych i aktywności biochemicznej uniemożliwiają wytworzenie prawidłowego potencjału błonowego i skutkują obniżeniem wartości kąta fazowego. Niskie wartości PA wskazują na zły stan odżywienia organizmu. Obserwuje się je m.in. w nowotworach, chorobach przewlekłych, zaburzeniach odżywiania czy AIDS1.
Kąt fazowy (PA) zyskuje miano jednego z najbardziej obiecujących wskaźników zdrowia, ponieważ pozwala ocenić organizm z perspektywy komórkowej. Jego wartość odzwierciedla stan odżywienia, funkcjonowanie błon komórkowych oraz ogólną kondycję pacjenta. Niezależnie od tego, czy chodzi o choroby przewlekłe, zaburzenia odżywiania czy monitorowanie leczenia, PA staje się narzędziem, które łączy prostotę pomiaru z wysoką wartością diagnostyczną.
dr n. biol. Anna Basińska
Cukrzyca typu 2 to poważny problem zdrowotny, który wymaga kompleksowego leczenia. Metformina, podstawowy lek w terapii tej choroby, wpływa nie tylko na poziom glukozy, ale również na skład mikrobioty jelitowej. Coraz więcej badań wskazuje, że połączenie metforminy z probiotykami może poprawiać skuteczność leczenia i zmniejszać działania niepożądane.
czytaj dalej
mgr Adrianna Dąbrowska-Hulka
Kolagen, stanowiący aż 30% wszystkich białek w organizmie, odpowiada za elastyczność skóry, wytrzymałość kości i prawidłowe funkcjonowanie stawów. Z wiekiem jego produkcja spada, co przyspiesza procesy starzenia i zwiększa podatność tkanek na uszkodzenia. Najnowsze badania potwierdzają, że suplementacja kolagenem może wspierać kondycję skóry, włosów, paznokci oraz układu ruchu.
czytaj dalej
mgr Daria Kotek
Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) to powszechne schorzenie przewodu pokarmowego, którego podłoże coraz częściej wiązane jest z przewlekłym, niskonasileniowym stanem zapalnym jelit. W patogenezie choroby istotną rolę odgrywają przebyte infekcje, dysbioza mikrobioty jelitowej, stres oraz nieprawidłowa dieta. Nowoczesne podejście terapeutyczne uwzględnia nie tylko łagodzenie objawów, lecz także modulację osi jelito–mózg i odbudowę równowagi mikrobiologicznej.
czytaj dalej