Zespół policystycznych jajników (PCOS) to jedno z najczęstszych zaburzeń hormonalnych u kobiet, często powiązane z insulinoopornością. Objawy takie jak nieregularne cykle, trądzik, hirsutyzm czy trudności z zajściem w ciążę mogą mieć swoje źródło w zaburzeniach gospodarki hormonalnej i metabolicznej. Kluczową rolę w leczeniu PCOS odgrywa styl życia – odpowiednia dieta, aktywność fizyczna oraz celowana suplementacja mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentek.
Zespół policystycznych jajników – PCOS (Polycystic Ovary Syndrome) to jedno z najczęstszych zaburzeń hormonalnych u kobiet, często współwystępujące z insulinoopornością (IR), problemami z płodnością, trądzikiem, dyslipidemią i otyłością, które zwiększają długoterminowe ryzyko cukrzycy typu 2 i chorób sercowo-naczyniowych. W zależności od populacji i zastosowanych kryteriów diagnostycznych choroba ta może dotyczyć od 4% do 21% kobiet.
Rozpoznanie zespołu policystycznych jajników nie należy do najprostszych. Najczęściej używanymi wytycznymi stosowanymi w diagnostyce są kryteria rotterdamskie, sporządzone w 2003 r. przez ESHRE (Euroean Society of Human Reproduction and Embryology) oraz ASRM (American Society for Reproductive Medicine).
Według kryteriów o rozpoznaniu tego zespołu decyduje obecność 2 z 3 objawów:
Podwyższone poziomy androgenów (hipoandrogenizm) – przede wszystkim testosteronu, androstendionu i siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEAS) są ściśle powiązane z objawami takimi jak hirsutyzm, trądzik, łysienie i nieregularne miesiączki. U kobiet hiperandrogenizm objawia się m.in. nadmiernym owłosieniem (tzw. hirsutyzmem) takich miejsc ciała jak: okolice twarzy (głównie brody, szyi i nad górną wargą), klatki piersiowej, pleców, podbrzusza czy pośladków. Inne objawy hiperandrogenizmu mogą objawiać się trądzikiem, wzmożonym wydzielaniem sebum oraz łysieniem androgenowym, a także być przyczyną niepłodności.
Kluczowym czynnikiem nadmiaru androgenów jest insulinooporność (IR). W wyniku insulinooporności dochodzi do zwiększonego poziomu insuliny we krwi, znanego jako hiperinsulinemia. Hiperinsulinemia prowadzi do obniżenia poziomu globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG), co z kolei skutkuje zwiększeniem dostępności wolnych androgenów w obwodowym układzie krążenia. Insulinooporność nasila hiperandrogenizm, prowadząc do takich objawów klinicznych, jak hirsutyzm, trądzik i łysienie. Ponadto hiperinsulinemia zaburza funkcję jajników, prowadząc do braku owulacji i niepłodności. Insulinooporność dotyka około 35–80% kobiet, u których zdiagnozowano PCOS, co czyni ją jednym z kluczowych aspektów tej choroby.
Insulinooporność występuje u znacznej części pacjentek z PCOS, niezależnie od ich wskaźnika masy ciała (BMI). Metaanaliza autorstwa (Shang i wsp.) obejmująca 1193 uczestniczki w 19 badaniach wykazała, że 75% szczupłych kobiet i 95% otyłych kobiet z PCOS miało insulinooporność. Co pokazuje, że zaburzenia gospodarki insulinowej mogą pojawić się niezależnie od masy ciała. Dlatego kobiety szczupłe z takimi objawami jak: przewlekłe zmęczenie, senność po posiłkach, wzmożony apetyt na słodycze, problemy z koncentracją, obniżony nastrój, bóle głowy, a także zmiany skórne jak rogowacenie ciemne na szyi, pod pachami czy w pachwinach powinny być poddane rozszerzonej diagnostyce w kierunku insulinooporności.
Zespół policystycznych jajników (PCOS) to jedno z najczęstszych zaburzeń hormonalnych u kobiet, często powiązane z insulinoopornością. Objawy takie jak nieregularne cykle, trądzik, hirsutyzm czy trudności z zajściem w ciążę mogą mieć swoje źródło w zaburzeniach gospodarki hormonalnej i metabolicznej. Kluczową rolę w leczeniu PCOS odgrywa styl życia – odpowiednia dieta, aktywność fizyczna oraz celowana suplementacja mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentek.
Pełna treść artykułu, wraz z załącznikami do pobrania, dostępna jest dla prenumeratorów czasopisma, po zalogowaniu się.
Cukrzyca typu 2 to poważny problem zdrowotny, który wymaga kompleksowego leczenia. Metformina, podstawowy lek w terapii tej choroby, wpływa nie tylko na poziom glukozy, ale również na skład mikrobioty jelitowej. Coraz więcej badań wskazuje, że połączenie metforminy z probiotykami może poprawiać skuteczność leczenia i zmniejszać działania niepożądane.
Kolagen, stanowiący aż 30% wszystkich białek w organizmie, odpowiada za elastyczność skóry, wytrzymałość kości i prawidłowe funkcjonowanie stawów. Z wiekiem jego produkcja spada, co przyspiesza procesy starzenia i zwiększa podatność tkanek na uszkodzenia. Najnowsze badania potwierdzają, że suplementacja kolagenem może wspierać kondycję skóry, włosów, paznokci oraz układu ruchu.
Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) to powszechne schorzenie przewodu pokarmowego, którego podłoże coraz częściej wiązane jest z przewlekłym, niskonasileniowym stanem zapalnym jelit. W patogenezie choroby istotną rolę odgrywają przebyte infekcje, dysbioza mikrobioty jelitowej, stres oraz nieprawidłowa dieta. Nowoczesne podejście terapeutyczne uwzględnia nie tylko łagodzenie objawów, lecz także modulację osi jelito–mózg i odbudowę równowagi mikrobiologicznej.
