Nadwrażliwość histaminowa (ang. Histamine Intolerance) to stan, w którym organizm ma trudność z rozkładem nadmiaru histaminy. Może to wynikać z czynników takich jak predyspozycje genetyczne, przyjmowanie niektórych leków, spożywanie alkoholu, choroby współistniejące, niedobory składników odżywczych czy przewlekły stres. Objawy często wykraczają poza układ pokarmowy i bywają niespecyficzne.
Coraz częściej podkreśla się w literaturze, że nadwrażliwość histaminowa może wpływać na funkcjonowanie układu nerwowego – w tym mózgu – oraz na regulację neuroprzekaźników. Rola histaminy jest intensywnie badana w kontekście zaburzeń lękowych, depresyjnych, chorób neurodegeneracyjnych oraz rozwoju chorób autoimmunologicznych.
Histamina jest aminą biogenną powstającą w wyniku dekarboksylacji aminokwasu L-histydyny, głównie z udziałem enzymu L-histydyno-dekarboksylazy. Magazynowana jest przede wszystkim w bazofilach i komórkach tucznych (mastocytach), a także w komórkach enterochromafinowych żołądka, węzłach chłonnych oraz grasicy1.
Za rozkład histaminy w organizmie odpowiadają dwa główne enzymy:
- diaminooksydaza (DAO),
- N-metylo-transferaza histaminy (HNMT).
Zaburzenia w aktywności tych enzymów – lub nadmierna podaż histaminy – mogą prowadzić do jej kumulacji i wystąpienia objawów nadwrażliwości histaminowej.
DAO, enzym zależny m.in. od obecności miedzi i cynku, jest syntetyzowany głównie w błonie śluzowej jelita cienkiego (w obrębie kosmków jelitowych), a także w łożysku i nerkach. Jego główną funkcją jest neutralizacja histaminy pochodzącej z diety i zapobieganie jej nadmiernemu wchłanianiu z przewodu pokarmowego do krwiobiegu.
HNMT z kolei katalizuje metylację histaminy przy udziale witamin z grupy B oraz S-adenozylometioniny (SAM). Enzym ten występuje w wielu tkankach, takich jak nerki, wątroba, śledziona, prostata, jajniki, rdzeń kręgowy i drogi oddechowe2,3.
Nadwrażliwość histaminowa to zaburzenie, które może wpływać nie tylko na układ pokarmowy, lecz także na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. Coraz więcej danych wskazuje na związek pomiędzy kumulacją histaminy a dysregulacją neuroprzekaźników, aktywacją mikrogleju oraz przewlekłym stanem zapalnym. U pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi zjawisko to może mieć istotne znaczenie kliniczne.
dr n. med. Paulina Borek-Trybała
Starzejące się nerki wykazują stopniowy spadek funkcji, co budzi pytania o bezpieczeństwo wyższej podaży białka w diecie osób starszych. Utrzymanie masy mięśniowej i prewencja sarkopenii wymagają jednak odpowiedniego żywienia, nawet kosztem ostrożności nefrologicznej. Najnowsze wytyczne wskazują, że u zdrowych seniorów priorytetem pozostaje optymalna podaż białka, zwłaszcza pochodzenia roślinnego, wsparta aktywnością fizyczną i regularnym monitorowaniem funkcji nerek.
czytaj dalej
dr n. med. Dominika Maciejewska-Markiewicz
Kortyzol, nazywany hormonem stresu, w nadmiarze prowadzi do poważnych zaburzeń metabolicznych, sercowo-naczyniowych i psychicznych. Coraz więcej dowodów wskazuje, że czynniki stylu życia oraz odpowiednia suplementacja mogą modulować aktywność osi podwzgórze–przysadka–nadnercza.
czytaj dalej
dr n. med. Karolina Krupa-Kotara
Zaburzenia lękowe dotykają milionów ludzi na całym świecie, znacząco obniżając jakość życia i codzienne funkcjonowanie. Chociaż podstawą ich leczenia pozostaje farmakoterapia i psychoterapia, coraz więcej badań wskazuje, że styl życia – w tym sposób odżywiania – może istotnie wpływać na nasilenie objawów i skuteczność terapii.
czytaj dalej