menu close arrow_back_ios person_add home

Współczesna Dietetyka | 36/2021

OKLADKA_WD nr 36_sierpien-1.png


Article image

TEMAT NUMERU

Dieta planetarna dietą przyszłości?

Oliwia Pietrasińska

Obecnie jednym z głównych problemów współczesnego świata są zmiany klimatyczne. W związku z tym coraz więcej osób zadaje sobie pytanie – czy codzienne wybory żywieniowe mają znaczenie i mogą wspomóc ochronę naszej planety? Odpowiedź jest jedna i oczywista – tak! Ograniczenie konsumpcji produktów odzwierzęcych na rzecz roślinnych może być bardzo korzystne dla środowiska i jednocześnie minimalizować niekorzystne zmiany klimatyczne.

czytaj dalej

TEMAT NUMERU

Dieta planetarna dietą przyszłości?

Oliwia Pietrasińska

Article image

Obecnie jednym z głównych problemów współczesnego świata są zmiany klimatyczne. W związku z tym coraz więcej osób zadaje sobie pytanie – czy codzienne wybory żywieniowe mają znaczenie i mogą wspomóc ochronę naszej planety? Odpowiedź jest jedna i oczywista – tak! Ograniczenie konsumpcji produktów odzwierzęcych na rzecz roślinnych może być bardzo korzystne dla środowiska i jednocześnie minimalizować niekorzystne zmiany klimatyczne.

Czytam więcej
Article image

DIETETYKA DZIECIĘCA

Dieta dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu – czy jest potrzebna?

dr n. med. Justyna Jessa

Spektrum autyzmu (ASD – ang. autism spectrum disorder) to grupa coraz częściej diagnozowanych zaburzeń rozwojowych. Dzieci z ASD mają trudności z mową, interakcjami społecznymi oraz deficyty wyobraźni1. Autyzm nie jest chorobą, a więc nie leczy się go. Jedyną skuteczną interwencją jest terapia psychologiczna. Dodatkowymi terapiami, na które decydują się rodzice dzieci w spektrum autyzmu jest modyfikacja diety. Dlaczego jest tak istotna?

czytaj dalej

DIETETYKA DZIECIĘCA

Dieta dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu – czy jest potrzebna?

dr n. med. Justyna Jessa

Article image

Spektrum autyzmu (ASD – ang. autism spectrum disorder) to grupa coraz częściej diagnozowanych zaburzeń rozwojowych. Dzieci z ASD mają trudności z mową, interakcjami społecznymi oraz deficyty wyobraźni1. Autyzm nie jest chorobą, a więc nie leczy się go. Jedyną skuteczną interwencją jest terapia psychologiczna. Dodatkowymi terapiami, na które decydują się rodzice dzieci w spektrum autyzmu jest modyfikacja diety. Dlaczego jest tak istotna?

Czytam więcej
Article image

LECZENIE NADWAGI I OTYŁOŚCI

Olej rzepakowy jako element diety a otyłość i określone parametry zdrowotne

mgr Paulina Chrzan

Olej rzepakowy jest jednym z najczęściej wykorzystywanych tłuszczów wśród populacji polskiej. Dodatkowo jest to produkt masowo produkowany w naszym kraju. Od dawna zastanawiano się nad tym, czy jest on korzystniejszy, a może mniej korzystny dla zdrowia od popularyzowanych tłuszczów, tj. oliwa z oliwek czy olej z amarantusa? Wiadomo, iż nadaje się zarówno do spożycia na surowo, jak i do smażenia. Oczywiście dawne procesy produkcji wiązały się ze znacznym ograniczeniem zawartości komponentów w finalnym produkcie, jednak postęp technologiczny pozwala obecnie na otrzymywanie wysokiej jakości produktu z bardzo dobrym składem. Idealnie nadaje się jako dodatek do ciast, dzięki czemu są one bardziej puszyste i wilgotne. Jak jako element diety wpływa na zdrowie i przede wszystkim jak oddziałuje na pacjentów z otyłością?

czytaj dalej

LECZENIE NADWAGI I OTYŁOŚCI

Olej rzepakowy jako element diety a otyłość i określone parametry zdrowotne

mgr Paulina Chrzan

Article image

Olej rzepakowy jest jednym z najczęściej wykorzystywanych tłuszczów wśród populacji polskiej. Dodatkowo jest to produkt masowo produkowany w naszym kraju. Od dawna zastanawiano się nad tym, czy jest on korzystniejszy, a może mniej korzystny dla zdrowia od popularyzowanych tłuszczów, tj. oliwa z oliwek czy olej z amarantusa? Wiadomo, iż nadaje się zarówno do spożycia na surowo, jak i do smażenia. Oczywiście dawne procesy produkcji wiązały się ze znacznym ograniczeniem zawartości komponentów w finalnym produkcie, jednak postęp technologiczny pozwala obecnie na otrzymywanie wysokiej jakości produktu z bardzo dobrym składem. Idealnie nadaje się jako dodatek do ciast, dzięki czemu są one bardziej puszyste i wilgotne. Jak jako element diety wpływa na zdrowie i przede wszystkim jak oddziałuje na pacjentów z otyłością?

Czytam więcej
Article image

CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ

Wpływ probiotyków na zdrowie kobiety ciężarnej i prawidłowy rozwój dziecka

mgr Joanna Walasek

W okresie ciąży dochodzi do wielu zmian anatomicznych, metabolicznych, jak również fizjologicznych w organizmie kobiety. Ma to na celu zapewnienie rozwijającemu się płodowi odpowiednich warunków do prawidłowego wzrastania, a także przygotowanie organizmu przyszłej matki do porodu. Wraz z postępującymi zmianami w ciele kobiety dochodzi także do modyfikacji mikrobiomu w obrębie przewodu pokarmowego i dróg rodnych ciężarnej. Dbanie w tym czasie o odpowiednią, zbilansowaną dietę, a także stosowanie probiotyków mogą mieć istotny wpływ na modyfikację mikrobioty jelit ciężarnej.

czytaj dalej

CIĄŻA, KARMIENIE, PŁODNOŚĆ

Wpływ probiotyków na zdrowie kobiety ciężarnej i prawidłowy rozwój dziecka

mgr Joanna Walasek

Article image

W okresie ciąży dochodzi do wielu zmian anatomicznych, metabolicznych, jak również fizjologicznych w organizmie kobiety. Ma to na celu zapewnienie rozwijającemu się płodowi odpowiednich warunków do prawidłowego wzrastania, a także przygotowanie organizmu przyszłej matki do porodu. Wraz z postępującymi zmianami w ciele kobiety dochodzi także do modyfikacji mikrobiomu w obrębie przewodu pokarmowego i dróg rodnych ciężarnej. Dbanie w tym czasie o odpowiednią, zbilansowaną dietę, a także stosowanie probiotyków mogą mieć istotny wpływ na modyfikację mikrobioty jelit ciężarnej.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Dieta podczas wyjazdów – jak zachować potrzebną równowagę

Julia Bober

Okres wakacyjny dla wielu pacjentów kojarzy się ze zmianą o sto osiemdziesiąt stopni codziennych nawyków żywieniowych. Ze zbilansowanej, zdrowej diety, aktywnego stylu życia i dbania o prawidłowe nawodnienie zdarza się, że wchodzą na kilka tygodni w okres braku jakiejkolwiek kontroli nad swoim codziennym odżywianiem. Nadmierna kontrola nie jest właściwa w żadnym obszarze troski o swoje zdrowie, jednak całościowa zmiana codziennych przyzwyczajeń może wpłynąć na wahania masy ciała i spadek samopoczucia pacjentów podczas wyjazdu, ale i po jego zakończeniu.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Dieta podczas wyjazdów – jak zachować potrzebną równowagę

Julia Bober

Article image

Okres wakacyjny dla wielu pacjentów kojarzy się ze zmianą o sto osiemdziesiąt stopni codziennych nawyków żywieniowych. Ze zbilansowanej, zdrowej diety, aktywnego stylu życia i dbania o prawidłowe nawodnienie zdarza się, że wchodzą na kilka tygodni w okres braku jakiejkolwiek kontroli nad swoim codziennym odżywianiem. Nadmierna kontrola nie jest właściwa w żadnym obszarze troski o swoje zdrowie, jednak całościowa zmiana codziennych przyzwyczajeń może wpłynąć na wahania masy ciała i spadek samopoczucia pacjentów podczas wyjazdu, ale i po jego zakończeniu.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Zastosowanie kwasu masłowego w wybranych jednostkach chorobowych

mgr Joanna Walasek

Kwas masłowy zaliczany jest obok kwasu octowego i propanowego do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (ang. Short Chain Fatty Acids – SCFAs). Związki te stanowią produkt beztlenowej fermentacji bakteryjnej węglowodanów nieulegających rozkładowi enzymatycznemu w przewodzie pokarmowym. W ciągu doby ilość produkowanych SCFAs w jelicie grubym mieści się w granicach 300–400 mmol.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Zastosowanie kwasu masłowego w wybranych jednostkach chorobowych

mgr Joanna Walasek

Article image

Kwas masłowy zaliczany jest obok kwasu octowego i propanowego do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (ang. Short Chain Fatty Acids – SCFAs). Związki te stanowią produkt beztlenowej fermentacji bakteryjnej węglowodanów nieulegających rozkładowi enzymatycznemu w przewodzie pokarmowym. W ciągu doby ilość produkowanych SCFAs w jelicie grubym mieści się w granicach 300–400 mmol.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Znaczenie białka w codziennej diecie

Małgorzata Goc

Niezwykle istotnym makroskładnikiem w diecie człowieka są białka. To najważniejszy składnik budulcowy żywych organizmów, zarówno zwierzęcych, jak i roślinnych. Na świecie, szczególnie w krajach wschodnich i afrykańskich wciąż występuje problem niedożywienia białkowego, które prowadzi do wyniszczenia organizmu. Białka stanowią źródło energii dla organizmu, gdy wykorzystane zostaną źródła węglowodanów i tłuszczów1. Dostarczają azotu oraz aminokwasów niezbędnych do przeprowadzania procesów metabolicznych1,2. W ramach zadań realizowanych w Narodowym Programie Zdrowia Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH opracował nowe „Zalecenia zdrowego żywienia”. Na zeszłorocznym V Kongresie Żywieniowym, gdzie zostały one przedstawione, temat białka w diecie był poruszany w kontekście diet roślinnych oraz zachowania równowagi między spożyciem białka roślinnego i zwierzęcego. Ma to znaczenie dla zdrowia człowieka, ale także dla środowiska.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Znaczenie białka w codziennej diecie

Małgorzata Goc

Article image

Niezwykle istotnym makroskładnikiem w diecie człowieka są białka. To najważniejszy składnik budulcowy żywych organizmów, zarówno zwierzęcych, jak i roślinnych. Na świecie, szczególnie w krajach wschodnich i afrykańskich wciąż występuje problem niedożywienia białkowego, które prowadzi do wyniszczenia organizmu. Białka stanowią źródło energii dla organizmu, gdy wykorzystane zostaną źródła węglowodanów i tłuszczów1. Dostarczają azotu oraz aminokwasów niezbędnych do przeprowadzania procesów metabolicznych1,2. W ramach zadań realizowanych w Narodowym Programie Zdrowia Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH opracował nowe „Zalecenia zdrowego żywienia”. Na zeszłorocznym V Kongresie Żywieniowym, gdzie zostały one przedstawione, temat białka w diecie był poruszany w kontekście diet roślinnych oraz zachowania równowagi między spożyciem białka roślinnego i zwierzęcego. Ma to znaczenie dla zdrowia człowieka, ale także dla środowiska.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

Jod jako istotny mikroelement w organizmie

Paulina Jeleniewicz-Karpierz

Jod to niezwykle istotny mikroelement niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W środowisku naturalnym jest szeroko rozpowszechnionym pierwiastkiem, jednak jego rozmieszczenie na ziemi jest dość nierównomierne. W wielu regionach ze względu na liczne zlodowacenia, powodzie i erozje doszło do jego zubożenia w glebach powierzchniowych. 75% źródła atmosferycznego jodu powstaje w wyniku uwalniania nieorganicznego jodu oceanicznego. Jony jodkowe utleniając się do jodu pierwiastkowego ulatniają się do atmosfery skąd wracają wraz z deszczem do gleby. Pomimo to obieg jodu w wielu regionach jest niepełny i powolny, co prowadzi do ubytku jodu w glebie, roślinności uprawianej na tych terenach i wodzie pitnej, w konsekwencji przyczynia się do niezwykle groźnego dla populacji niedoboru jodu1.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Jod jako istotny mikroelement w organizmie

Paulina Jeleniewicz-Karpierz

Article image

Jod to niezwykle istotny mikroelement niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W środowisku naturalnym jest szeroko rozpowszechnionym pierwiastkiem, jednak jego rozmieszczenie na ziemi jest dość nierównomierne. W wielu regionach ze względu na liczne zlodowacenia, powodzie i erozje doszło do jego zubożenia w glebach powierzchniowych. 75% źródła atmosferycznego jodu powstaje w wyniku uwalniania nieorganicznego jodu oceanicznego. Jony jodkowe utleniając się do jodu pierwiastkowego ulatniają się do atmosfery skąd wracają wraz z deszczem do gleby. Pomimo to obieg jodu w wielu regionach jest niepełny i powolny, co prowadzi do ubytku jodu w glebie, roślinności uprawianej na tych terenach i wodzie pitnej, w konsekwencji przyczynia się do niezwykle groźnego dla populacji niedoboru jodu1.

Czytam więcej
Article image

Z GABINETU DIETETYKA

SIBO – przyczyny, objawy, diagnostyka i postępowanie dietetyczne

dr n. med. Magdalena Cubała-Kucharska

Bakterie jelitowe odgrywają dużą rolę w naszym organizmie. Można nawet powiedzieć, że wpływają na większość funkcji organizmu. Jelita są uznawane za nasz drugi mózg, ponieważ bakterie jelitowe mogą produkować neuroprzekaźniki i wpływać na układ nerwowy. Brak równowagi w jelitach może prowadzić do takich objawów, jak: zaburzenia odporności, zmęczenie, zmiany hormonalne czy nawet problemy z pamięcią i koncentracją. Taki brak równowagi bardzo często spowodowany jest przez zespół przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim, czyli SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth)1.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

SIBO – przyczyny, objawy, diagnostyka i postępowanie dietetyczne

dr n. med. Magdalena Cubała-Kucharska

Article image

Bakterie jelitowe odgrywają dużą rolę w naszym organizmie. Można nawet powiedzieć, że wpływają na większość funkcji organizmu. Jelita są uznawane za nasz drugi mózg, ponieważ bakterie jelitowe mogą produkować neuroprzekaźniki i wpływać na układ nerwowy. Brak równowagi w jelitach może prowadzić do takich objawów, jak: zaburzenia odporności, zmęczenie, zmiany hormonalne czy nawet problemy z pamięcią i koncentracją. Taki brak równowagi bardzo często spowodowany jest przez zespół przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim, czyli SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth)1.

Czytam więcej
Article image

DIETA W CUKRZYCY

Nowe wytyczne PTD 2021. Najważniejsze zmiany, w tym w obrębie dietetyki

Dietetyk kliniczny Ewa Grabani

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) co roku (począwszy od 2005 roku) publikuje aktualne zalecenia kliniczne związane z postępowaniem u chorych na cukrzycę. Jest to wynik współpracy wielu specjalistów z zakresu wielu dyscyplin klinicznych. Coroczne nowe zalecenia mają sprzyjać optymalizowaniu zapobiegania, diagnostyki oraz leczenia cukrzycy, a także jej powikłań. Jakie najważniejsze zostały opublikowane w najnowszych zaleceniach PTD 2021?

czytaj dalej

DIETA W CUKRZYCY

Nowe wytyczne PTD 2021. Najważniejsze zmiany, w tym w obrębie dietetyki

Dietetyk kliniczny Ewa Grabani

Article image

Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) co roku (począwszy od 2005 roku) publikuje aktualne zalecenia kliniczne związane z postępowaniem u chorych na cukrzycę. Jest to wynik współpracy wielu specjalistów z zakresu wielu dyscyplin klinicznych. Coroczne nowe zalecenia mają sprzyjać optymalizowaniu zapobiegania, diagnostyki oraz leczenia cukrzycy, a także jej powikłań. Jakie najważniejsze zostały opublikowane w najnowszych zaleceniach PTD 2021?

Czytam więcej
Article image

DIETETYKA ONKOLOGICZNA

Żywienie chorych na nowotwory trzustki

dr n. med. Magdalena Jodkiewicz, dr n. med. i n. o zdr. Agnieszka Surwiłło-Snarska

Nowotwory trzustki w Polsce stanowią 2,2% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn i 2,4% u kobiet. Gruczołowy rak brodawki Vatera występuje rzadziej i stanowi około 0,2% nowotworów przewodu pokarmowego i 7% nowotworów okolicy okołobrodawkowej. Ryzyko zachorowania na raka trzustki jest większe u mężczyzn i rośnie z wiekiem1.

czytaj dalej

DIETETYKA ONKOLOGICZNA

Żywienie chorych na nowotwory trzustki

dr n. med. Magdalena Jodkiewicz, dr n. med. i n. o zdr. Agnieszka Surwiłło-Snarska

Article image

Nowotwory trzustki w Polsce stanowią 2,2% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn i 2,4% u kobiet. Gruczołowy rak brodawki Vatera występuje rzadziej i stanowi około 0,2% nowotworów przewodu pokarmowego i 7% nowotworów okolicy okołobrodawkowej. Ryzyko zachorowania na raka trzustki jest większe u mężczyzn i rośnie z wiekiem1.

Czytam więcej
Article image

Artykuł Redakcyjny

Nieprzyzwoicie zdrowe słodkości

Redakcja

Książka Anny Reguły (@niekoniecznie_dietetycznie) oraz Kingi Syposz to smakowita propozycja dla wszystkich miłośników słodyczy, nie tylko dla tych, którzy szukają przepisów w wersji fit. Autorki pokazują bowiem, że zdrowsze ciasta i desery nie muszą, a wręcz nie powinny kojarzyć się nam z wyrzeczeniami i rezygnacją z dobrego smaku oraz prawdziwej przyjemności.

czytaj dalej

Artykuł Redakcyjny

Nieprzyzwoicie zdrowe słodkości

Redakcja

Article image

Książka Anny Reguły (@niekoniecznie_dietetycznie) oraz Kingi Syposz to smakowita propozycja dla wszystkich miłośników słodyczy, nie tylko dla tych, którzy szukają przepisów w wersji fit. Autorki pokazują bowiem, że zdrowsze ciasta i desery nie muszą, a wręcz nie powinny kojarzyć się nam z wyrzeczeniami i rezygnacją z dobrego smaku oraz prawdziwej przyjemności.

Czytam więcej