menu close arrow_back_ios arrow_back_ios person_add login

Współczesna Dietetyka | 59/2025

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy!

Letnia pora roku sprzyja nie tylko doświadczaniu przyjemności i relaksowi, ale także refleksji oraz ogólnemu dobrostanowi psychicznemu. Długie, słoneczne dni wpływają pozytywnie na nasz nastrój i samopoczucie, które często ulega pogorszeniu w miesiącach, gdy światła dziennego mamy znacznie mniej. Liczę więc na to, że właśnie wakacyjne popołudnia pozwolą Państwu znaleźć chwilę wytchnienia i czasu na lekturę najnowszego wydania „Współczesnej Dietetyki”.

W bieżącym numerze poruszamy wiele ważnych tematów z pogranicza dietetyki i medycyny. Moją szczególną uwagę zwróciła praca dr n. o zdr. Emilii Kałędkiewicz pt. „Czy warto badać onkopierwiastki? Znaczenie analizy pierwiastków w profilaktyce i leczeniu nowotworów”. Autorka wnikliwie omawia rolę oznaczania poziomu onkopierwiastków zarówno w kontekście profilaktyki chorób nowotworowych, jak i ich terapii. W dobie rosnącej liczby zachorowań na nowotwory temat ten wydaje się wyjątkowo istotny – szczególnie w kontekście roli diety oraz obecności określonych pierwiastków w codziennym jadłospisie osób chorych i tych znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka.

Zachęcam również do lektury artykułu dr Karoliny Krupy-Kotary „Powikłania i błędy żywieniowe po operacjach bariatrycznych”, w którym autorka przedstawia istotne z punktu widzenia opieki dietetycznej informacje i rekomendacje.

W kolejnym wartościowym materiale dr n. farm. Radosław Balwierz omawia leki prokinetyczne w terapii zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego – przedstawiaj zarówno mechanizmy ich działania, jak i potencjalne powikłania wynikające z ich stosowania.

W numerze znajdą Państwo także omówienie aktualnych zaleceń klinicznych dotyczących postępowania u osób z cukrzycą na rok 2025, opracowanych przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne.

Nie zabrakło również tematów związanych z żywieniem i suplementacją w kontekście różnych schorzeń – w tym chorób wątroby, powikłań neurologicznych, endometriozy oraz migren.

Życzę Państwu inspirującej lektury i spokojnych, letnich chwil z „Współczesną Dietetyką”.

 

Z wyrazami szacunku

dr n. med. Aneta Kościołek



Article image

Czy warto badać onkopierwiastki? Znaczenie analizy pierwiastków w profilaktyce i leczeniu nowotworów

dr n. o zdr. Emilia Kałędkiewicz

Mikroelementy odgrywają istotną rolę w procesach nowotworzenia, wpływają na stres oksydacyjny, regulację cyklu komórkowego i odpowiedź immunologiczną. Zaburzenia ich homeostazy – zarówno niedobory, jak i nadmiary – mogą zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych oraz wpływać na rokowanie i skuteczność terapii onkologicznej.

czytaj dalej

TEMAT NUMERU

Czy warto badać onkopierwiastki? Znaczenie analizy pierwiastków w profilaktyce i leczeniu nowotworów

dr n. o zdr. Emilia Kałędkiewicz

Article image

Mikroelementy odgrywają istotną rolę w procesach nowotworzenia, wpływają na stres oksydacyjny, regulację cyklu komórkowego i odpowiedź immunologiczną. Zaburzenia ich homeostazy – zarówno niedobory, jak i nadmiary – mogą zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych oraz wpływać na rokowanie i skuteczność terapii onkologicznej.

Czytam więcej
Article image

Problemy żywieniowe u pacjentów z dziecięcym porażeniem mózgowym

mgr inż. Dorota Szymańska

Mózgowe porażenie dziecięce (MPD) to trwałe, niepostępujące uszkodzenie rozwijającego się mózgu, prowadzące do zaburzeń ruchu i postawy, których nasilenie i obraz kliniczny zmieniają się wraz z wiekiem dziecka. Złożoność schorzenia, obecność chorób współistniejących oraz częste trudności żywieniowe sprawiają, że skuteczna opieka nad pacjentem z MPD wymaga interdyscyplinarnego podejścia, uwzględniającego zarówno rehabilitację, jak i indywidualnie dobrane wsparcie dietetyczne.

czytaj dalej

DIETETYKA DZIECIĘCA

Problemy żywieniowe u pacjentów z dziecięcym porażeniem mózgowym

mgr inż. Dorota Szymańska

Article image

Mózgowe porażenie dziecięce (MPD) to trwałe, niepostępujące uszkodzenie rozwijającego się mózgu, prowadzące do zaburzeń ruchu i postawy, których nasilenie i obraz kliniczny zmieniają się wraz z wiekiem dziecka. Złożoność schorzenia, obecność chorób współistniejących oraz częste trudności żywieniowe sprawiają, że skuteczna opieka nad pacjentem z MPD wymaga interdyscyplinarnego podejścia, uwzględniającego zarówno rehabilitację, jak i indywidualnie dobrane wsparcie dietetyczne.

Czytam więcej
Article image

Zaburzenia mikrobioty jelitowej noworodków i niemowląt – wpływ cięcia cesarskiego oraz rola probiotykoterapii

dr n. med. Justyna Jessa

Cięcie cesarskie, choć często ratuje życie matki i dziecka, może zaburzać naturalny rozwój mikrobioty jelitowej noworodka, zwiększać ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych, immunologicznych i kolki niemowlęcej. Coraz więcej badań wskazuje na znaczącą rolę karmienia piersią i probiotyków w odbudowie prawidłowej flory jelitowej.

czytaj dalej

DIETETYKA DZIECIĘCA

Zaburzenia mikrobioty jelitowej noworodków i niemowląt – wpływ cięcia cesarskiego oraz rola probiotykoterapii

dr n. med. Justyna Jessa

Article image

Cięcie cesarskie, choć często ratuje życie matki i dziecka, może zaburzać naturalny rozwój mikrobioty jelitowej noworodka, zwiększać ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych, immunologicznych i kolki niemowlęcej. Coraz więcej badań wskazuje na znaczącą rolę karmienia piersią i probiotyków w odbudowie prawidłowej flory jelitowej.

Czytam więcej
Article image

Zastosowanie maślanu sodu u pacjentów z otyłością i IBS

dr n. med. i n. o zdr. Małgorzata Słoma-Krześlak

Otyłość i zespół jelita drażliwego (IBS) coraz częściej współwystępują, co sugeruje istnienie tych samych mechanizmów patofizjologicznych, w tym dysbiozy jelitowej i zaburzeń osi mózg–jelito. Maślan sodu, będący kluczowym metabolitem mikrobioty, wykazuje właściwości przeciwzapalne, wzmacnia barierę jelitową oraz moduluje sygnalizację hormonalną, co czyni go obiecującym składnikiem terapeutycznym zarówno w leczeniu otyłości, jak i zespołu jelita nadwrażliwego.

czytaj dalej

LECZENIE NADWAGI I OTYŁOŚCI

Zastosowanie maślanu sodu u pacjentów z otyłością i IBS

dr n. med. i n. o zdr. Małgorzata Słoma-Krześlak

Article image

Otyłość i zespół jelita drażliwego (IBS) coraz częściej współwystępują, co sugeruje istnienie tych samych mechanizmów patofizjologicznych, w tym dysbiozy jelitowej i zaburzeń osi mózg–jelito. Maślan sodu, będący kluczowym metabolitem mikrobioty, wykazuje właściwości przeciwzapalne, wzmacnia barierę jelitową oraz moduluje sygnalizację hormonalną, co czyni go obiecującym składnikiem terapeutycznym zarówno w leczeniu otyłości, jak i zespołu jelita nadwrażliwego.

Czytam więcej
Article image

Sylimaryna – naturalne wsparcie w walce z insulinoopornością

dr n. med. i dr n. o zdr. Marta Lewandowicz-Czarnecka

Sylimaryna, znana głównie ze swojego działania ochronnego na wątrobę, zyskuje coraz większe uznanie jako potencjalny składnik wspomagający leczenie insulinooporności. Jej zdolność do poprawy sygnalizacji insulinowej, redukcji stanu zapalnego oraz normalizacji poziomu glukozy i lipidów sprawiają, że staje się przedmiotem intensywnych badań w kontekście terapii cukrzycy typu 2, zespołu metabolicznego i NAFLD.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Sylimaryna – naturalne wsparcie w walce z insulinoopornością

dr n. med. i dr n. o zdr. Marta Lewandowicz-Czarnecka

Article image

Sylimaryna, znana głównie ze swojego działania ochronnego na wątrobę, zyskuje coraz większe uznanie jako potencjalny składnik wspomagający leczenie insulinooporności. Jej zdolność do poprawy sygnalizacji insulinowej, redukcji stanu zapalnego oraz normalizacji poziomu glukozy i lipidów sprawiają, że staje się przedmiotem intensywnych badań w kontekście terapii cukrzycy typu 2, zespołu metabolicznego i NAFLD.

Czytam więcej
Article image

Zastosowanie kliniczne aminokwasów o rozgałęzionym łańcuchu (BCAAs)

dr n. med. Paweł Szewczyk

Aminokwasy rozgałęzione (BCAAs) od dekad przyciągają uwagę środowisk naukowych jako potencjalny element wspomagający leczenie żywieniowe. Choć ich skuteczność w wielu wskazaniach nadal budzi dyskusje, coraz więcej danych potwierdza ich przydatność w wybranych jednostkach chorobowych – od kacheksji nowotworowej po zaawansowaną marskość wątroby.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Zastosowanie kliniczne aminokwasów o rozgałęzionym łańcuchu (BCAAs)

dr n. med. Paweł Szewczyk

Article image

Aminokwasy rozgałęzione (BCAAs) od dekad przyciągają uwagę środowisk naukowych jako potencjalny element wspomagający leczenie żywieniowe. Choć ich skuteczność w wielu wskazaniach nadal budzi dyskusje, coraz więcej danych potwierdza ich przydatność w wybranych jednostkach chorobowych – od kacheksji nowotworowej po zaawansowaną marskość wątroby.

Czytam więcej
Article image

Olej rzepakowy jako zdrowsza alternatywa dla oliwy z oliwek w sałatkach

mgr Paulina Chrzan

Olej rzepakowy to dobrze znany wszystkim olej roślinny zakwalifikowany już w 2006 roku przez Amerykańską Agencję ds. Żywności jako zdrowy olej. Bez wątpienia to jeden z najpopularniejszych tłuszczy na sklepowych półkach. W wielu badaniach naukowych udowodniono, iż jest bezpieczny do spożywania zarówno na surowo, jak i po obróbce termicznej. Od dawna olej rzepakowy porównywany był pod względem wartości odżywczych do oliwy z oliwek, którą uznaje się za najlepszy tłuszcz roślinny do stosowania jako dodatek do sałatek, ale czy na pewno tak jest?

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Olej rzepakowy jako zdrowsza alternatywa dla oliwy z oliwek w sałatkach

mgr Paulina Chrzan

Article image

Olej rzepakowy to dobrze znany wszystkim olej roślinny zakwalifikowany już w 2006 roku przez Amerykańską Agencję ds. Żywności jako zdrowy olej. Bez wątpienia to jeden z najpopularniejszych tłuszczy na sklepowych półkach. W wielu badaniach naukowych udowodniono, iż jest bezpieczny do spożywania zarówno na surowo, jak i po obróbce termicznej. Od dawna olej rzepakowy porównywany był pod względem wartości odżywczych do oliwy z oliwek, którą uznaje się za najlepszy tłuszcz roślinny do stosowania jako dodatek do sałatek, ale czy na pewno tak jest?

Czytam więcej
Article image

Mikrobiota a endometrioza: nowe podejście do leczenia

Lek. med. Jan Olek

Endometrioza to przewlekła choroba zapalna o skomplikowanym podłożu, w której przebiegu coraz większe znaczenie odgrywają dysbioza mikrobiomu oraz wzajemne zależności między układem immunologicznym a florą jelitową i maciczną. Coraz liczniejsze doniesienia naukowe wskazują, iż profil mikrobioty wpływa nie tylko na miejscowe reakcje zapalne, ale również na ogólnoustrojową modulację odporności, co sprzyja rozwojowi chorób autoimmunologicznych oraz powoduje objawy, takie jak przewlekłe zmęczenie, bóle głowy czy zaburzenia nastroju.

czytaj dalej

Z GABINETU DIETETYKA

Mikrobiota a endometrioza: nowe podejście do leczenia

Lek. med. Jan Olek

Article image

Endometrioza to przewlekła choroba zapalna o skomplikowanym podłożu, w której przebiegu coraz większe znaczenie odgrywają dysbioza mikrobiomu oraz wzajemne zależności między układem immunologicznym a florą jelitową i maciczną. Coraz liczniejsze doniesienia naukowe wskazują, iż profil mikrobioty wpływa nie tylko na miejscowe reakcje zapalne, ale również na ogólnoustrojową modulację odporności, co sprzyja rozwojowi chorób autoimmunologicznych oraz powoduje objawy, takie jak przewlekłe zmęczenie, bóle głowy czy zaburzenia nastroju.

Czytam więcej

SUPERFOODS

Rola suplementacji w migrenowych bólach głowy

Dr n. rol. Magdalena Leonkiewicz

Article image

Migrena to przewlekłe zaburzenie neurologiczne o złożonej etiologii, w którym odpowiednio dobrana dieta i suplementacja mogą stanowić istotny element strategii terapeutycznej. Coraz więcej badań wskazuje na potencjalną rolę składników odżywczych i roślinnych w łagodzeniu częstości oraz nasilenia napadów migrenowych.

Czytam więcej
Article image

Kwas masłowy w terapii nowotworów – metabolit mikrobioty o ogromnym potencjale przeciwnowotworowym

dr n. med i n. o zdr. Karolina Janion

Kwas masłowy, będący jednym z głównych metabolitów wytwarzanych przez mikroflorę jelitową, zyskuje coraz większe uznanie w świecie onkologii. Jego zdolność do regulacji procesów zapalnych, wpływu na ekspresję genów i wspomagania apoptozy komórek nowotworowych sprawia, że postrzegany jest nie tylko jako kluczowy element zdrowia jelit, ale również jako obiecujący składnik terapii wspomagającej leczenie nowotworów.

czytaj dalej

DIETETYKA ONKOLOGICZNA

Kwas masłowy w terapii nowotworów – metabolit mikrobioty o ogromnym potencjale przeciwnowotworowym

dr n. med i n. o zdr. Karolina Janion

Article image

Kwas masłowy, będący jednym z głównych metabolitów wytwarzanych przez mikroflorę jelitową, zyskuje coraz większe uznanie w świecie onkologii. Jego zdolność do regulacji procesów zapalnych, wpływu na ekspresję genów i wspomagania apoptozy komórek nowotworowych sprawia, że postrzegany jest nie tylko jako kluczowy element zdrowia jelit, ale również jako obiecujący składnik terapii wspomagającej leczenie nowotworów.

Czytam więcej
Article image

Rola diety i suplementacji w patogenezie i terapii trądziku pospolitego

mgr Karolina Ciechowska

Trądzik pospolity to powszechna choroba skóry, której rozwój jest wynikiem złożonego działania czynników wewnętrznych i zewnętrznych, takich jak nadmierna produkcja sebum, zmiany hormonalne oraz mikroflora bakteryjna skóry. Choć leczenie trądziku obejmuje głównie środki farmakologiczne, coraz więcej dowodów wskazuje, że odpowiednia dieta i suplementacja mogą stanowić skuteczne wsparcie w walce z tą przypadłością

czytaj dalej

DIETA W CHOROBACH SKÓRY

Rola diety i suplementacji w patogenezie i terapii trądziku pospolitego

mgr Karolina Ciechowska

Article image

Trądzik pospolity to powszechna choroba skóry, której rozwój jest wynikiem złożonego działania czynników wewnętrznych i zewnętrznych, takich jak nadmierna produkcja sebum, zmiany hormonalne oraz mikroflora bakteryjna skóry. Choć leczenie trądziku obejmuje głównie środki farmakologiczne, coraz więcej dowodów wskazuje, że odpowiednia dieta i suplementacja mogą stanowić skuteczne wsparcie w walce z tą przypadłością

Czytam więcej
Article image

Cukrzyca typu 2 — patofizjologia, diagnostyka oraz aktualne zalecenia żywieniowe Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego

dr n. med. Karolina Karabin

Cukrzyca typu 2 to jedna z najczęściej występujących chorób metabolicznych na świecie, której skutki zdrowotne mogą być nieodwracalne, jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowana i nie będzie leczona. Dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym oraz aktualnym zaleceniom Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) możliwe jest wczesne wykrycie i skuteczne zarządzanie cukrzycą typu 2, co znacząco poprawia jakość życia pacjentów.

 

czytaj dalej

ZABURZENIA METABOLICZNE

Cukrzyca typu 2 — patofizjologia, diagnostyka oraz aktualne zalecenia żywieniowe Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego

dr n. med. Karolina Karabin

Article image

Cukrzyca typu 2 to jedna z najczęściej występujących chorób metabolicznych na świecie, której skutki zdrowotne mogą być nieodwracalne, jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowana i nie będzie leczona. Dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym oraz aktualnym zaleceniom Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) możliwe jest wczesne wykrycie i skuteczne zarządzanie cukrzycą typu 2, co znacząco poprawia jakość życia pacjentów.

 

Czytam więcej

Nadzór merytoryczny

REDAKTOR PROWADZĄCA

dr n. med. Aneta Kościołek

REDAKTOR NACZELNA

Anna Gadzińska-Kryjak


Wszystkie wydania


Czytaj online

Zrzut ekranu 2025-06-02 144703.png lub sprawdz ofertę